ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ ΕΝΟΥΡΗΣΗ – ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο για ένα παιδί, να «κρατήσει» τα ούρα του, όταν πρόκειται να ουρήσει επειγόντως. Το πραγματικό λάθος είναι η συνήθεια να αναβάλλει συνέχεια το συγκεκριμένο ερέθισμα, λόγω του παιχνιδιού ή όποιας άλλης δραστηριότητας του αποσπά την προσοχή και ασυνείδητα όταν δεν έχει αποκτηθεί ο μηχανισμός εγκράτειας της κύστης κατά τον ύπνο. Αποτελεί ένα πολύ συχνό φαινόμενο στην παιδική ηλικία (προβάλλει για τουλάχιστον 3 νύκτες την εβδομάδα), το παρουσιάζουν έως και 10-15% των παιδιών άνω των 5 ετών, 5% ηλικίας 7 ετών και 0,5% των ενήλικων, με προβάδισμα των αγοριών έναντι των κοριτσιών 2:1. Είναι γνωστό σαν φαινόμενο στην κοινότητα, γιατί καθένας γνωρίζει και ένα παιδί με το ίδιο πρόβλημα ή έχει αναμνήσεις ο ίδιος από τα παιδικά του χρόνια. Στο παρελθόν θεωρείτο ότι νυχτερινή ενούρηση ήταν αποτέλεσμα κάποιας ψυχικής διαταραχής, όμως σήμερα γνωρίζουμε ότι η αγχώδης διαταραχή αυτών των παιδιών είναι αποτέλεσμα της ίδιας της ενούρησης κι όχι το αίτιό της (τα καθιστά περισσότερο ανασφαλή, τα ενοχλεί, τα αποτρέπει να κοιμηθούν εκτός σπιτιού), που πρέπει να αναζητηθεί αλλού. Τα παιδιά διαβρέχουν το κρεβάτι τους το βράδυ για 3 κύριους λόγους που αλληλοσυνδέονται:

1. Την νύκτα οι νεφροί αντί να μειώσουν την παραγωγή των ούρων, άλλοτε την αυξάνουν 2.  Η παιδική κύστη είναι πολύ μικρή για να χωρέσει την αυξημένη αυτή παραγωγή ούρων 3.  Ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός δεν είναι ώριμοι ώστε να αφυπνίσουν το παιδί στην πλήρωση της κύστης με ούρα, με αποτέλεσμα να διαφεύγουν.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων μία στάση αναμονής, η συνεχιζόμενη χρήση πάνας το βράδυ ή ενός απορροφητικού υποστρώματος επιφέρουν την σταδιακή υποχώρηση της κατάστασης και μάλιστα πολλοί γονείς το θυμούνται  και οι ίδιοι από την παιδική τους ηλικία. ‘Άλλοτε ο περιορισμός των υγρών το βράδυ ή των τροφίμων που περιέχουν άφθονα τα διουρητικά ιχνοστοιχεία κάλιο και ασβέστιο (μπανάνες, χυμοί, γάλα) και άλλοτε η επιβράβευση μίας πρωινής «στεγνής» αφύπνισης δημιουργούν ενθάρρυνση και αυτοπεποίθηση. Έπειτα η χρήση ξυπνητηριού ή «θεραπείας-συναγερμού» την νύκτα για ένα χρονικό διάστημα 3-6 μηνών μπορεί να βοηθήσει, έχει όμως υψηλό ποσοστό υποτροπών. Μια ενδιαφέρουσα οπτική ελέγχου του φαινομένου σε μεγαλύτερη ηλικία, είναι η εστίαση της προσοχής στο ευγενές παρέγχυμα των νεφρών, για παράδειγμα, που αποτελούν πολύπλοκα και ζωτικά όργανα για τον άνθρωπο. Με άλλα λόγια, μία χρόνια διαταραχή του ουροποιητικού, που συνεχίζει να απασχολεί έναν ολοένα και μικρότερο αριθμό παιδιών και μετά τα 7 έτη, θα πρέπει να εγείρει την προσοχή προς άλλα αίτια, που αφορούν την κατασκευή και την λειτουργία των οργάνων του ουροποιητικού και ιδιαίτερα των νεφρών. Ένα από τα ειδικά αίτια που αναδεικνύεται στις σύγχρονες μελέτες ενουρητικών παιδιών είναι η αυξημένη απέκκριση ασβεστίου στα ούρα (υπερασβεστιουρία), που φαίνεται να απασχολεί το 20-25% αυτών των παιδιών και που παρουσιάζεται στο 2-6% του παιδικού πληθυσμού (στην κληρονομούμενή της μορφή), δηλαδή αρκετά συχνά,  με μερικά ενδεικτικά μέτρα αντιμετώπισης τον περιορισμό του προσλαμβανόμενου ασβεστίου στην καθημερινή διατροφή, σε συνεννόηση με τον οικογενειακό παιδίατρο.

ΠΗΓΗ:

1. «Επίτομη Παιδιατρική»: Ματσανιώτης, Νικολαΐδου-Καρπαθίου

2. “Hypercalciuria in children with monosymptomatic nocturnal enuresis”, M. Civilibal, N. Selcuk Duru, M. Elevli, and N. Civilibal, Journal of Pediatric Urology, Volume 10, Issue 6, December 2014, Pages 1145–1148