Το εύρημα της ασυμπτωματικής πρωτεϊνουρίας (απέκκριση πρωτεϊνών στα ούρα >100 mg/m²/ημέρα ή σε ένα μόνο δείγμα) είναι σχετικά συχνό στην παιδιατρική κλινική πρακτική, κατά τη διάρκεια προληπτικών εργαστηριακών εξετάσεων ή μετά από διαγνωστική έρευνα. Συχνά είναι παροδική (καλοήθης) και δεν απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση ή μπορεί να οφείλεται σε μη παθολογική διαδικασία (ορθοστατική, μεταπυρετική ή μετά από σωματική άσκηση). Σε άλλες περιπτώσεις είναι επίμονη και αντιπροσωπεύει ένα σημείο νεφρικής βλάβης ή ασθένειας. Η επιβεβαίωση της επίμονης πρωτεϊνουρίας σε επακόλουθους ελέγχους δείχνει την ανάγκη για εξειδικευμένη παιδονεφρολογική αξιολόγηση και την εκτέλεση περαιτέρω ελέγχων. Στην πραγματικότητα, ο συσχετισμός μεταξύ πρωτεϊνουρίας και εξέλιξης της νεφρικής βλάβης είναι πολύ γνωστός. Σε μια επιδημιολογική μελέτη ομάδας 40.854 υγιών ατόμων ηλικίας μεταξύ 28 και 75 ετών η απέκκριση λευκωματίνης στα ούρα ≥20 mg/L αντιπροσωπεύει σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη νεφρικής ανεπάρκειας κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, ακόμη και μετά τη διόρθωση για την ηλικία και το φύλο. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η αύξηση της διέλευσης των πρωτεϊνών μέσω του σπειράματος και στη συνέχεια, κατά μήκος των σωληνάριων, προκαλεί προοδευτική βλάβη, προκαλώντας την ενεργοποίηση των κυτοκινών και των αυξητικών παραγόντων με επακόλουθη φλεγμονώδη διήθηση και διάμεση ίνωση.
Κανονικά, η ποσότητα πρωτεΐνης ούρων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 100 mg/m²/24h (4 mg /m²/h). Tο ήμισυ σχεδόν προέρχεται από τον νεφρικό ιστό (κυρίως η γλυκοπρωτεΐνη Tamm-Horsfall), μια πρωτεΐνη μεμβράνης που παράγεται στο επίπεδο του περιφερικού σωληναρίου, της οποίας οι λειτουργίες δεν είναι πλήρως κατανοητές.
Το άλλο μισό των πρωτεϊνών των ούρων (50-60%) προέρχεται από το πλάσμα και η αλβουμίνη αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη ποσότητα, περίπου το 30-40%. Το υπόλοιπο αποτελείται από μερικώς αποδομημένες σφαιρίνες, πεπτίδια, ένζυμα, ορμόνες και πρωτεΐνες του πλάσματος.
Κανονικά, η ποσότητα των πρωτεϊνών των ούρων προσδιορίζεται τόσο από την σπειραματική διήθηση όσο και από τις διαδικασίες επαναπορρόφησης και σωληναριακής απέκκρισης.
Η πρωτεϊνουρία σε τυχαίο δείγμα ούρων σε ένα φαινομενικά υγιές παιδί είναι αρκετά κοινό. Σε ένα διευρυμένο πρόγραμμα σχολικής εξέτασης, που πραγματοποιήθηκε σε 8.564 παιδιά ηλικίας 8 έως 15 ετών, βρέθηκε σε ένα ποσοστό 10,7% των παιδιών. Ωστόσο, μόνο λιγότερο του 1% του πληθυσμού αυτού (α) εμφάνισε πρωτεϊνουρία σε επόμενους ελέγχους. Σε αυτόν τον μικρό αριθμό παιδιών είναι ο υψηλότερος κίνδυνος νεφρικής βλάβης. Η τελική διάγνωση ήταν η ορθοστατική πρωτεϊνουρία στο 50% περίπου και η ασυμπτωματική πρωτεϊνουρία στο υπόλοιπο 50%, με μία μόνο περίπτωση επιβεβαιωμένης σπειραματονεφρίτιδας. Η παρουσία πρωτεϊνουρίας που σχετίζεται με επίμονη μικρο- ή μακροαιματουρία συσχετίζεται περισσότερο με σημαντικές σπειραματικές βλάβες, καθώς το 60% αυτών των ασθενών είχε σημαντική νεφρική βλάβη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1. Hogg RJ, Portman RJ, Milliner D, Lemley KV, Eddy A, Ingelfinger J. Evaluation and Management of Proteinuria and Nephrotic Syndrome in Children: Recommendations From a Pediatric Nephrology Panel Established at the National Kidney Foundation Conference on Proteinuria, Albuminuria, Risk, Assessment, Detection, and Elimination (PARADE). Pediatrics 2000; 105; 1242-9.
2. Van der Velde M, Halbesma N, de Charro FT, et al. Screening for albuminuria identifies individuals at increased renal risk. J Am Soc Nephrol 2009; 20: 852-62.
3. Vehaskari V, Rapola J. Isolated proteinuria: analysis of a school-age population. J Pediatr 1982; 101: 661-8.
4. Murakami M, Hayakawa M, Yanagihara T, Hukunaga Y. Proteinuria screening for children. Kidney Int Suppl 2005; (94): S23-7.
