Η βλεννοπολυσακχαρίδωση τύπου Ι (MPS I) είναι μια σπάνια αθροιστική ασθένεια. Παρουσιάζεται με 3 μορφές: τα σύνδρομα Hurler, Scheie και Hurler-Scheie. Ο επιπολασμός είναι 1/100.000 γεννήσεις. Το σύνδρομο Hurler αντιπροσωπεύει το 50% των περιπτώσεων. Τα κύρια συμπτώματά του είναι οι σκελετικές παραμορφώσεις και η ψυχοκινητική καθυστέρηση. Ξεκινά στην ηλικία των 8 μηνών περίπου. Άλλα κλινικά συμπτώματα είναι η θόλωση του κερατοειδούς, η οργανομεγαλία, το κοντό ανάστημα, οι κήλες και οι δυσμορφίες του προσώπου. Μετά τα 2 χρόνια μπορεί να προκύψει υδροκέφαλο. Οι ασθενείς με τη μορφή εμφάνισης στην ενήλικη ζωή (σύνδρομο Scheie ή MPS I-S) έχουν φυσιολογικό ανάστημα χωρίς γνωστικό έλλειμμα. Τυπικά συμπτώματα είναι δυσκαμψία στις αρθρώσεις, η θόλωση του κερατοειδούς, το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα και οι ήπιες σκελετικές διαταραχές. Οι ασθενείς με ενδιάμεση μορφή (σύνδρομο Hurler-Scheie ή MPS I-H/S) έχουν φυσιολογική νοημοσύνη, αλλά και διαφορετικούς βαθμούς σωματικής αναπηρίας.
Η κληρονομικότητα είναι αυτοσωμική υπολειπόμενη. Οι διαφορετικοί φαινότυποι οφείλονται σε μεταλλάξεις των αλληλόμορφων γονιδίων της άλφα-L-ιδουρονιδάσης (IDUA), που βρίσκεται στον κοντό βραχίονα του χρωμοσώματος 4. Οι μεταλλάξεις προκαλούν πλήρη ανεπάρκεια του ενζύμου στο MPS I-H και μειωμένη λειτουργία στο MPS I-S. Η έγκαιρη διάγνωση είναι δύσκολη καθώς τα πρώτα συμπτώματα είναι μη ειδικά (κήλες, συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις), αλλά εξακολουθεί να είναι απαραίτητη η έγκαιρη θεραπεία. Το MPS VI (σύνδρομο Maroteaux-Lamy) είναι παρόμοιο από πολλές απόψεις με το MPS I. Ωστόσο, οι ασθενείς με MPS VI δεν παρουσιάζουν νοητική υστέρηση. Και το MPS II, μια φυλοσύνδετη νόσος, χαρακτηρίζεται από σοβαρές συγκάμψεις.
Συνιστάται σε όλες τις περιπτώσεις γενετική συμβουλή. Σε οικογένειες όπου έχει προσδιοριστεί η μετάλλαξη, η προγεννητική διάγνωση πραγματοποιείται με ενζυμική ανάλυση και με τον μοριακό χαρακτηρισμό των μεταλλάξεων. Ο γονότυπος πρέπει να καθοριστεί στη διάγνωση, καθώς είναι αποφασιστικής σημασίας για την θεραπευτική προσέγγιση. Η θεραπεία είναι συμπτωματική και πρέπει να εφαρμοστεί από μια ομάδα ειδικών. Η μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων έχει αποδειχθεί χρήσιμη.
Η θεραπεία υποκατάστασης του ενζύμου (λαρονιδάση) εφαρμόζεται από το 2003. Όλοι οι ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν έχουν λάβει μεταμόσχευση ή έχουν αποτύχει σε μεταμόσχευση, μπορούν να λάβουν σημαντικά οφέλη από τη θεραπεία υποκατάστασης. Το φάρμακο, που χορηγείται σε εβδομαδιαίες εγχύσεις, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία των πνευμόνων και την κινητικότητα των αρθρώσεων. Η έγκαιρη θεραπεία επιβραδύνει την πρόοδο της νόσου. Το προσδόκιμο ζωής είναι φυσιολογικό στο σύνδρομο Scheie, αλλά περιορίζεται στο σύνδρομο Hurler, στο οποίο ο θάνατος εμφανίζεται πριν από την εφηβεία, λόγω καρδιαγγειακής και αναπνευστικής ανεπάρκειας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Clarke LA. Mucopolysaccharidosis Type I, 2002 Oct 31, GeneReviews®
