Δευτέρα 27/03/2023
Μια σύντομη, το εύχομαι, ίωση δεν μου επιτρέπει να αναλύσω με συνέπεια την τρέχουσα βιβλιογραφία, για πρώτη φορά μετά από 4 χρόνια.
Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για την ερχόμενη εβδομάδα.
Δευτέρα 20/03/2023
1. Η νοσογόνος παχυσαρκία βρήκε την λύση της. Η παρακάτω διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη μελέτη αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της σεμαγλουτίδης, μία φορά την εβδομάδα, με την προσθήκη μιας παρέμβασης στον τρόπο ζωής σε εφήβους με παχυσαρκία. Η σεμαγλουτίδη βελτίωσε την ικανότητα των παχύσαρκων ατόμων να επιτύχουν τον στόχο απώλειας βάρους κατά τουλάχιστον 5% σε σύγκριση με εκείνα που έλαβαν εικονικό φάρμακο (73% έναντι 18%).
Once-Weekly Semaglutide in Adolescents with Obesity
2. Μια συστηματική ανασκόπηση του Lancet αποκάλυψε ότι το εμβόλιο BCG μειώνει τις πιθανότητες προσβολής από φυματίωση κατά 19-27% και μειώνει την εξέλιξη της ήδη ενεργού φυματίωσης κατά 71%.
Δευτέρα 13/03/2023
Η διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να είναι πλούσια σε τροφές που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση.
Οι συγγραφείς της παρακάτω ενδιαφέρουσας μελέτης πήγαν να δουν εάν η δίαιτα της εγκυμοσύνης προστατεύει επίσης τα παιδιά που έχουν το γενετικό ελάττωμα στη φιλαγγρίνη και είναι αυτά τα παιδιά που αναπτύσσουν ατοπική δερματίτιδα.
Αυτά τα παιδιά δεν χρειάζεται να κάνουν γενετικό screening, αλλά αρκεί να κοιτάξετε μόνο τις παλάμες των χεριών τους. Έχουν μια παλαμιαία υπεργραμμικότητα.
Στη συνέχεια πήγαν να δουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν ατοπική δερματίτιδα, άσθμα ή συριγμό. Σε παιδιά που έχουν ελάττωμα στη φιλαγγρίνη, σε σύγκριση με τα παιδιά που δεν έχουν αυτό το ελάττωμα και των οποίων η μητέρα τρώει πολλά φρούτα και λαχανικά και γιαούρτι, ουσιαστικά ο κίνδυνος είναι υψηλότερος. Αλλά εάν η μητέρα δεν ακολουθεί κατάλληλη δίαιτα, δηλαδή έτρωγε πολλές τηγανιτές πατάτες και συχνά πρόχειρο φαγητό (junk food) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα υγιή παιδιά, έχουν τον ίδιο κίνδυνο να αναπτύξουν αλλεργική νόσο και επομένως η επιγενετική έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την γενετική.
Δευτέρα 06/03/2023
‘Errare Humanum Est’
Τα λάθη δυστυχώς είναι σε κάποιο βαθμό εγγενή σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Όσα ασφαλιστικά εμπόδια και να δομηθούν, το σφάλμα αντιπροσωπεύει ένα στοιχείο αναπόφευκτο στην παροχή ιατρικής περίθαλψης ή υπηρεσιών υγείας, όπως συμβαίνει και στην πολύπλοκη καθημερινή ζωή. Η πλειοψηφία ή μέρος των ατυχημάτων σε οργανισμούς με υψηλή πολυπλοκότητα, όπως η υγειονομική περίθαλψη, δημιουργείται από την αλληλεπίδραση μεταξύ των διαφορετικών στοιχείων του συστήματος (εργαζόμενοι, τεχνικό και οργανωτικό-διευθυντικό προσωπικό).
Αν προσέξετε στο φύλλο οδηγιών κάθε ιατροτεχνολογικού προιόντος το αποτέλεσμα της πράξης-χειρισμού του βαρύνει πάντα τους χειριστές του και ποτέ το ίδιο το hard/software σύμφωνα με τον κατασκευαστή του, όμως τα εμπόδια και οι ηχητικές προειδοποιήσεις κατά την χρήση του επιβάλουν να επαναληφθεί η αλληλουχία λογικών σκέψεων και πράξεων (για παράδειγμα ένας χαμηλός κορεσμός στο παλμικό οξύμετρο δεν σημαίνει πάντα αναπνευστική ανεπάρκεια, αλλά ενδεχομένως κρύο άκρο, ανάγκη επανάληψης και μείωση κίνησης άκρου, αναιμία ή μεθαιμοσφαιριναιμία).
Τα σφάλματα μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα λάθη εκτέλεσης (εκτέλεση ιατρικών πράξεων και παροχών που δεν οφείλονται να πραγματοποιούνται ή πραγματοποιούνται λανθασμένα) και τα σφάλματα παράλειψης (αδυναμία εκτέλεσης ιατρικών πράξεων και πράξεων προνοίας που κρίνονται απαραίτητες για τη θεραπεία του ασθενούς με βάση τις γνώσεις και την επαγγελματική εμπειρία).
Ο Π.Ο.Υ. εξέφρασε την ανάγκη να ορισθεί μια ορολογία που να υιοθετηθεί παγκοσμίως και που να επιτρέπει να εντοπίσουμε με κάθε δυνατό τρόπο, δηλαδή να προσδιορίσουμε, το είδος της ανεπάρκειας που εκδηλώνεται στο σύστημα.
Ο Reason πρότεινε μια θεμελιώδη διάκριση μεταξύ της ενεργητικής αστοχίας (ή ανεπάρκειας), εύκολα αναγνωρίσιμης επειδή γίνεται αντιληπτή από τις άμεσες συνέπειές της (όπως του σταθμάρχη στη Λάρισα) και το λανθάνον σφάλμα, “σιωπηλό” στο ίδιο το σύστημα (όπως η έλλειψη κυβερνητικών αυτοματισμών και διοικητικής μέριμνας) έως ότου ένα “συμβάν ενεργοποίησης” δεν το κάνει ακόμη να εκδηλωθεί σε όλο του το μεγαλείο (τα λεγόμενα “ατυχήματα που περιμένουν να συμβούν”).
Τα ενεργητικά, λοιπόν, σφάλματα συμβαίνουν για παράδειγμα στους χειριστές πρώτης γραμμής και έχουν άμεσο αντίκτυπο στις άμυνες του συστήματος, ειδικά κι όταν αυτές είναι χαλαρές, οπότε τα λανθάνοντα σφάλματα, που είναι συνήθως οργανωτικές-διαχειριστικές ανεπάρκειες, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες όταν θα εμφανισθεί κατά την διάρκειά τους ένα ενεργό σφάλμα (θεωρία του “ελβετικού τυριού”). Το ενεργητικό σφάλμα μπορεί να είναι αποτέλεσμα σφαλμάτων που βρίσκονται σε μια σφαίρα διαφορετική από την επιχειρησιακή (διαχειριστικές αποφάσεις, λάθος οργανωτικές επιλογές). Σε αυτή την περίπτωση το λάθος που έκανε ο τελευταίος χειριστής της «αλυσίδας» δεν θα πρέπει πάντα να χρεώνεται σε αυτόν. Ενόψει των ανωτέρω, οι υπεύθυνοι προϊστάμενοί του θα πρέπει να αισθάνονται ότι συμμετέχουν περισσότερο αιτιωδώς στην ευθύνη του λάθους, αντί να επιβάλλονται κυρώσεις μόνον στον χειριστή στον οποίο συνέβη το ατύχημα.
Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο που είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό Accident Analysis and Prevention βρέθηκε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος λάθους (20%) προέρχεται από παρεμβολές στους φυσιολογικούς κιρκάδιους ρυθμούς των τελεστών (ανάθεση ενός λεπτού έργου στις πρώτες πρωινές ώρες της νύχτας), αφύσικες ώρες εργασίας (δύο ή πολλές διαδοχικές νυχτερινές βάρδιες), που προδιαθέτουν αρνητικά σε ψυχοσωματικές καταστάσεις (σωματικό και ψυχολογικό στρες), εξωτερικές πιέσεις κατά την τέλεση της εργασίας, δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες και εκφοβισμός. Τα αποτελέσματα τέτοιων εμπειριών πρέπει να μεταφραστούν στο πλαίσιο της εργασίας όλων των εμπλεκόμενων και να προωθηθεί μια κουλτούρα που να αλλάζει το αίσθημα ενοχής του ατόμου και να ενσωματώνει την ανάλυση σφαλμάτων με αυτή που επεξεργάζεται συνολικά το σύστημα διαχείρισης. Η μονόδρομη απόδοση ευθυνών είναι ο χειρότερος εχθρός της ασφάλειας και εμποδίζει τη βελτίωση της γνώσης.
Δευτέρα 27/02/2023
Σε ένα παράλληλο σύμπαν η ασθένεια των “γυάλινων οστών” ή ατελής οστεογένεση ή νόσος του Lobstein θα είχε μια πολύ διαφορετική πορεία ευκαιριών και προόδου, όπως αυτής του Michel Petrucciani, ενός από τους μεγαλύτερους πιανίστες της τζαζ όλων των εποχών, που πέθανε από πνευμονική επιπλοκή της νόσου σε ηλικία 36 ετών. Υπάρχουν τουλάχιστον 9 διαφορετικές γενετικές μορφές, άλλες από αυτές ήπιες με δια βίου φορία κι αδιάγνωστες (φυσιολογικό ανάστημα, γαλάζιοι σκληροί), άλλες με βαρηκοΐα μετάδοσης κι άλλες ασύμβατες με την ζωή, που σε κάποιες περιπτώσεις εκδηλώνονται με εικόνα παιδικής κακοποίησης και καταγμάτων από ασήμαντα αίτια ή “ανεξήγητου” παιδικού θανάτου, που τελικά προήλθε από εγκεφαλική αιμορραγία ή καρδιακή ανακοπή, εξαιτίας της νόσου.
Osteogenesis Imperfecta in a 3-Year-Old Boy
Δευτέρα 20/02/2023
«Οσμές ασθενειών»: Μια ενδιαφέρουσα συσχέτιση. Η σχέση μεταξύ οσμής και ασθένειας είναι αμφίδρομη. Η όσφρηση είναι, εξελικτικά μιλώντας, η παλαιότερη αίσθηση μας. Παρά αυτή την γενεαλογία, λαμβάνει πολύ λιγότερη προσοχή και στην κλινική πράξη από τα αμεσότερα κέντρα του αισθητηριακού κόσμου, την όραση και την ακοή. Οι ακόλουθες περιγραφές των «αρωμάτων» των ασθενειών μας θυμίζουν να χρησιμοποιούμε και την μύτη μας στην κλινική διάγνωση, που με δυσκολία κρύβεται πίσω από την υποχρεωτική μάσκα υψηλής προστασίας για την πανδημία. Οι επισκέψεις δε στα σπίτια, που πολλές οικογένειες εδώ στην επαρχία μας καλούν να κάνουμε, επιτρέπουν την αναγνώριση αυτών των πτητικών ενώσεων στον οικιακό αέρα.
Απόστημα χοιράδωσης – μπαγιάτικη μπύρα
τυφοειδής πυρετός – ψημένο ψωμί
κίτρινος πυρετός – οσμή κρεοπωλείου
διφθερίτιδα – γλύκισμα
διαβητική κετοξέωση – φρουτώδες άρωμα μήλων που αποσυντίθενται
αδυναμία μεταβολισμού της μεθειονίνης – βρασμένο λάχανο
αμινοξυουρία – αποξηραμένη βύνη ή λυκίσκος
βακτηριακή κολπίτιδα – οσμή ψαριού σε αποσύνθεση (σε μια επίσκεψη σε σπίτι με νεογνό, μπορεί να σημαίνει “ξεχασμένη” μαιευτική γάζα!)
A Nose for Disease: A Review of Olfactory-Based Diagnosis in Dermatology
Δευτέρα 13/02/2023
Αβεβαιότητες σχετικά με τη δοσολογία ενός φαρμάκου μπορεί να προκύψουν όταν τα παιδιά με παχυσαρκία χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή.
Γενικά, στην παιδιατρική πρακτική υπάρχει μια τάση προσαρμογής των δόσεων ενός φαρμάκου στο συνολικό σωματικό βάρος του παιδιού. Ωστόσο, αυτή η μέθοδος δεν λαμβάνει υπόψη τη φαρμακολογική επίδραση που μπορεί να έχει ένα συγκεκριμένο φάρμακο από διπλή σκοπιά, δηλαδή και σε διάφορες ηλικιακές ομάδες και στις ομάδες μεγέθους βάρους. Δεν μπορούμε δηλαδή να χρησιμοποιήσουμε μόνο το βάρος ως κριτήριο, σαν να είχαμε μπροστά μας έναν ενήλικα, αλλά το ιδανικό βάρος, σαν να είχαμε μπροστά μας το 50% των παιδιών ίδιας ηλικίας και ίδιου φύλου ως προς το BMI τους.
Επιπλέον, απαιτείται μια θεραπευτική προσέγγιση, στο μέτρο του δυνατού προσαρμοσμένη, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές πτυχές αλληλεπίδρασης, όπως η τροποποίηση του μεταβολικού προφίλ, της φαρμακοκινητικής και της φαρμακοδυναμικής των φαρμάκων.
Στην παρακάτω αφηγηματική ανασκόπηση, οι συγγραφείς εξετάζουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφορετικών μεθόδων δοσολογίας φαρμάκων που χρησιμοποιούνται όταν πρόκειται για παιδιά και νέους που επηρεάζονται επίσης από την παχυσαρκία, και επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες πτυχές ορισμένων από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα στην πράξη από τους γενικούς και τους υποειδικούς παιδιάτρους.
Drug dosing in children with obesity: a narrative updated review
Δευτέρα 06/02/2023
1. Στην αξιολόγηση ενός παιδιού με πυρετό, η CRP και ο αριθμός των λευκοκυττάρων (WBC) είναι συχνά η βάση από την οποία ξεκινάμε οποιαδήποτε αιτιολογική εξέταση.
Η ευαισθησία του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων στην πρόβλεψη βακτηριακής λοίμωξης είναι εμφανώς χαμηλή. Η CRP φαίνεται πιο αξιόπιστη και για επίπεδα πάνω από 15 mg/dl η υποψία αρχίζει να γίνεται πιο συγκεκριμένη. Στην καθημερινή πρακτική δεν είναι ασυνήθιστο να βρεθούν φυσιολογικά λευκά αιμοσφαίρια παρουσία βακτηριακής λοίμωξης και μπορεί επίσης να συμβεί ότι η υψηλή CRP και φυσιολογικά WBC να μην συμβαδίζουν.
Μια ισραηλινή αναδρομική μελέτη εξέτασε περισσότερες από 17.000 περιπτώσεις πυρετού στις οποίες αξιολογήθηκαν οι φλεγμονώδεις δείκτες. Από αυτές, το 3% είχε αυξημένη CRP και φυσιολογικά λευκά αιμοσφαίρια: συγκεκριμένα ασθενείς με CRP >15 mg/dl, >25 mg/dl και >35 mg/dl είχαν φυσιολογικά WBC, αντίστοιχα, στο 40%, 31% και 29%, των περιπτώσεων. Η συμφωνία μεταξύ CRP και WBC (υψηλά) ήταν πιο εμφανής σε περιπτώσεις υψηλότερων πυρετών (>39,5°C) και με πρόσφατη έναρξη, ενώ μια ασυμφωνία μεταξύ τους συσχετίστηκε συχνότερα με γαστρεντερικά συμπτώματα, πυρετό που διαρκεί ≥3 ημέρες και χωρίς ρίγος. Σε σύγκριση με τις τελικές διαγνώσεις, το 74,5% των ασθενών με ασυμφωνία CRP και WBC είχαν βακτηριακή λοίμωξη, εάν και οι δύο δείκτες ήταν αυξημένοι, το ποσοστό αυξήθηκε στο 86%. Στην πνευμονία και τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος η συμφωνία είναι πιο πιθανή, ενώ η εντερίτιδα από σαλμονέλλα ή σιγκέλλα μπορεί επίσης να εξελιχθεί χωρίς λευκοκυττάρωση.
Συνοψίζοντας, σε ένα παιδί με πυρετό, είναι καλύτερο να εμπιστευτείτε μια υψηλή CRP παρά έναν κανονικό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων: τα τρία τέταρτα αυτών των παιδιών θα έχουν στην πραγματικότητα μια βακτηριακή λοίμωξη.
Elevated C-Reactive Protein With Normal Leukocytes Count Among Children With Fever
2. Ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για το σύνδρομο Turner στις Η.Π.Α. ώστε να επικεντρωθούν οι εμπλεκόμενοι στη διάδοση της είδησης και στην υποστήριξη της κοινότητας των κοριτσιών με το σύνδρομο αυτό. Το 30% των κοριτσιών αυτών εμφανίζει μωσαϊκισμό με ευνοϊκότερη πρόγνωση.
Turner Syndrome Awareness Month 2022
What You Should Know About Mosaic Turner Syndrome
Δευτέρα 30/01/2023
Από την «εικόνα του δέντρου στην εικόνα του δάσους» κι από την φυσιοπαθολογία στην επιδημιολογία
Σε σοβαρές περιπτώσεις βρογχιολίτιδας βλέπετε την παρακάτω κλινική εικόνα βρέφους στο βίντεο.
Πρέπει να παρατηρήσετε ή να ρωτήσετε τους γονείς εάν το παιδί τους κάνει ή έκανε στο σπίτι αυτή την κίνηση που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν head bobbing, που σημαίνει ότι το παιδί είναι σε ανεπάρκεια αερισμού, που είναι διαφορετική από την αναπνευστική ανεπάρκεια και είναι κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο. Εδώ στο παράδειγμα του βρέφους οι μύες δεν αντέχουν άλλο κι έχουν υποστεί κάματο. Καθώς οι οπίσθιοι μύες του αυχένα είναι κοντύτεροι από τους σκαληνούς, κουράζονται πρώτοι και υποχωρούν, και όταν υποχωρούν η κεφαλή ανεβοκατεβαίνει, λόγω της σύσπασης των σκαληνών. Οι γονείς αυτών των παιδιών πρέπει να καλέσουν αμέσως το 166 για να τα μεταφέρει στο νοσοκομείο.
Πριν εμφανισθεί ο covid, σε μια ανασκόπηση δημοσιευμένη στο Lancet περισσότερων από 480 μελετών το 2019 ο συγκυτιακός ιός επηρέασε περισσότερους από 33 εκατομμύρια ανθρώπους, 3,6 εκατομύρια από αυτούς νοσηλεύτηκαν και περισσότερα από 100.000 παιδιά παγκοσμίως πέθαναν εξαιτίας της βρογχιολίτιδας. Η βρογχιολίτιδα είναι στην πραγματικότητα υπεύθυνη για 1 στους 28 θανάτους τους πρώτους 6 μήνες ζωής και 1 στα 50 θανάτους παιδιών κάτω των 5 ετών.
Όταν φθάσει η εποχή του RSV, το 20% όσων γεννήθηκαν πριν ή λίγο πριν την περίοδο Δεκεμβρίου-Φεβρουαρίου θα μολυνθούν και το 2,3% αυτών θα νοσηλευθεί και ουσιαστικά θα είναι εκείνα τα βρεφάκια με τους μικρότερους αεραγωγούς, δηλαδή εκείνα τα μεγαλύτερα παιδιά που έχουν προδιάθεση να αναπτύξουν αργότερα την λεγόμενη “χρόνια ασθματική βρογχίτιδα” και οι ενήλικες ή οι ηλικιωμένοι που καπνίζουν να αναπτύξουν την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Δευτέρα 23/01/2023
Σύμφωνα με την AAP, η τερηδόνα είναι παρούσα σε πάνω από το 45% των παιδιών έως την ηλικία των 19 ετών, με τους παράγοντες της ένδειας, της ελλιπούς ασφάλισης και της εθνικότητας να συμβάλλουν στο να μην μπορούν πολλές οικογένειες να έχουν πρόσβαση στην κατάλληλη οδοντιατρική περίθαλψη. Εμείς οι παιδίατροι μπορούμε να βοηθήσουμε τους γονείς να μάθουν να προλαμβάνουν την τερηδόνα στα παιδιά τους από την στιγμή που είναι βρέφη, ακόμη και πριν από την εμφάνιση των νεογιλών.
Οι οικογένειες μπορούν να ενσταλάξουν καλές συνήθειες από νωρίς, αν δεν βάζουν ποτέ το παιδί για ύπνο με το μπιμπερό στο στόμα, αποφεύγοντας τα αναψυκτικά και λειτουργώντας ως πρότυπα βουρτσίζοντας τα δόντια και χρησιμοποιώντας το νήμα τακτικά.
Η πρόσθετη καθοδήγηση από την AAP περιλαμβάνει τα παιδιά να πίνουν μόνο νερό μεταξύ των γευμάτων και να αποφεύγουν να αφήνουν τα παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους να πίνουν χυμό. Η AAP παρείχε επίσης συνιστώμενα όρια για την πρόσληψη χυμού σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες.
Recommendations on Maintaining, Improving Children’s Oral Health
Δευτέρα 16/01/2023
Από την AAP το σημερινό θέμα του briefing και ως γιατροί παθολογικής ειδικότητας και οι παιδίατροι υπόκεινται επίσης σε επαγγελματική εξουθένωση, δηλαδή σε αυτή την κατάσταση σοβαρού εργασιακού στρες που προκαλεί ψυχοσωματική και συναισθηματική φθορά σε όσους υποφέρουν από αυτό, ώστε να τεθεί σε κίνδυνο η εύρυθμη λειτουργία της εργασίας τους.
Αυτή η κατάσταση έχει σαφώς επιδεινωθεί κατά την διάρκεια της πανδημίας Covid19 και σαφέστατα τώρα στην αποκαλούμενη “τριδημία”. Στην έκθεση της AAP, η οποία επικαιροποιεί τις κατευθυντήριες γραμμές για την υγεία και την ευημερία των γιατρών και των επαγγελματιών υγείας, συζητείται επίσης η επαγγελματική εξουθένωση στους παιδιάτρους, ξεκινώντας από τα ανησυχητικά δεδομένα που σχετίζονται ενδεικτικά με την περίοδο 2011-2014: το ποσοστό της επαγγελματικής εξουθένωσης στους παιδιατρικούς επσγγελματικούς κύκλους αυξήθηκε αυτή την τριετία από 35,3 σε 46,3%.
«Το βάρος της φροντίδας για παιδιά που είναι χρόνια άρρωστα, ανάπηρα, κακοποιημένα, παραμελημένα ή αλλιώς ιατρικά ευάλωτα μπορεί να έχει αντίκτυπο με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε η Hilary McClafferty, επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης. «Πρέπει να εργασθούμε όλοι μαζί ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι γιατροί λαμβάνουν σεβασμό, ιδιωτικότητα, ελεύθερο χρόνο και την ευκαιρία να ακουστούν χωρίς επαγγελματικό στίγμα ή φθορά», επισημαίνει η McClafferty, «συνεχίζοντας να υποστηρίζουμε την ευημερία των γιατρών σε κάθε στάδιο της εκπαίδευσης και της πρακτικής τους».
Η συγγραφέας κι ολοι μας καταλαβαίνουμε ότι ολοι οι επαγγελματίες (ιδιώτες και μη) αυτή την περίοδο πρέπει να εργαζόμαστε σκληρά για λογαριασμό μας και να μοιράζουμε λιγότερες ευθύνες αντίστοιχα.
American Academy of Pediatrics Releases Updated Guidance on Physician Wellness
Δευτέρα 09/01/2023
1. Οι έρευνες σε μια εστία κρουσμάτων σοβαρής ηπατίτιδας σε παιδιά οδήγησαν σε ένα λειτουργικό παράδειγμα για την εξήγηση της πιθανής αιτιότητας, υποδεικνύοντας μία ή περισσότερες ιογενείς λοιμώξεις ταυτόχρονα, που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές υπερφλεγμονώδεις αποκρίσεις στο ήπαρ, πιθανότατα σε προηγούμενα “ανοσολογικά αδρανή” παιδιά που έχουν ένα συγκεκριμένο γενετικό υπόστρωμα.
Ωστόσο, υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την επιδημιολογία, την παθοφυσιολογία και τις βέλτιστες προσεγγίσεις εργαστηριακών, κλινικών και παρεμβάσεων δημόσιας υγείας για αυτήν την εστία και η εμπειρία υπογραμμίζει την συνεχιζόμενη ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία για την βελτίωση των προσεγγίσεων της επιδημίας αυτής, αντί να μοιράζουμε τελεολογικές αβάσιμες εξηγήσεις.
Και απο πού θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε; Από την απάντηση στο ερώτημα αν θα μπορούσε η αυξημένη κυκλοφορία του αδενοϊού F41 στα λύματα των πόλεων να συνδέεται με την εξάπλωση της ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης στα παιδιά; Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα δύο πρόσφατων μελετών.
2. Παλιές ή νέες καμπύλες αύξησης των παιδιών, τώρα που κυκλοφορούν και τα δυο είδη βιβλιαρίων υγείας μικρών και μεγάλων παιδιών ταυτόχρονα, γεγονός που “ενοχλεί στο μάτι” και στην εφαρμογή τους στην καθημερινή ρουτίνα;
Για να το θέσουμε χονδρικά και προκλητικά, ίσως δεν ήταν απαραίτητο να επενδυθούν τόσα χρήματα από τον Π.Ο.Υ. και τόσος χρόνος για την δημιουργία νέων καμπυλών: θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιηθούν αυτοί οι πόροι για να πεισθούν οι γονείς, οι φροντιστές και οι παιδίατροι να μπορέσουν να κάνουν καλύτερη χρήση των υπαρχουσών εθνικών καμπύλων. Για τα περισσότερα παιδιά, η σωστή χρήση των παλαιών καμπυλών αναφοράς θα ήταν αρκετή για να ληφθούν σωστές αποφάσεις σχετικά με την σίτιση (δηλαδή τον εντοπισμό των περιπτώσεων εκείνων που παρουσιάζουν παθολογικό ρυθμό αύξησης ή μείωσης της ταχύτητας αύξησης στο διάβα του χρόνου και κοντά στην 50η Ε.Θ. τους πρώτους μήνες της ζωής, για παράδειγμα, κι όχι με συνεχείς κοντινές μετρήσεις, όπως περιγράφει πετυχημένα το παρακάτω άρθρο). Οι νέες καμπύλες του Π.Ο.Υ. θα βελτίωναν αυτήν την διαδικασία λήψης αποφάσεων μόνο σε μια μειοψηφία παιδιών, εκείνα που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως οριακά, δηλαδή στα ακραία εκατοστημόρια (ανώτερα ή κατώτερα), συνεχώς.
Αλλά ίσως το πιο σημαντικό συμπέρασμα της μελέτης του Π.Ο.Υ. το 2000 είναι ότι όλα τα παιδιά, εάν θηλάζουν σύμφωνα με τα κριτήρια που περιγράφονται, εάν έχουν καλή συμπληρωματική διατροφή από τον 6ο μήνα και εάν ζουν σε προστατευμένο περιβάλλον, μεγαλώνουν καλά και με το ίδιο μοτίβο παγκοσμίως, ανεξάρτητα από το πού γεννιούνται (δηλαδή το παιδί από την Ινδία έχει τις ίδιες προοπτικές με τον Εσκιμώο, τον Αυστραλό ή τον Αιθίωπα να φτάσει στο μέγιστο του βιολογικού του δυναμικού), από την γενετική τους κληρονομιά και την κοινωνική τους τάξη. Στην πραγματικότητα, δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές στα δείγματα των 6 χωρών της μελέτης: αυτό σημαίνει ότι οι τρέχουσες διατροφικές ανισότητες μεταξύ των χωρών και εντός των χωρών αυτών οφείλονται σε τροποποιήσιμους παράγοντες, δηλαδή στις ανισότητες των πολιτικών μας και των συστημάτων υγείας και πρόνοιας. Για την ιστορία, η Αυστραλία είναι από τις λίγες χώρες, για παράδειγμα, που δεν βασίζει την χορήγηση αυξητικής ορμόνης στα αποτελέσματα των τεστ πρόκλησης (στιγμιότυπο στον χρόνο), αλλά στον κατώτατο ρυθμό ανθρωπομετρικής αύξησης, ανεξαρτήτως εθνικότητας, όσον αφορά στο ύψος, όταν και μόνο όταν αυτό βρίσκεται επιπεδωμένο για χρόνια κάτω από την 3η Ε.Θ..
Ή, βλέποντας την θετική πλευρά αυτού του θέματος, θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι καλό να έχουμε βελτιωμένες και τυπικές καμπύλες, αλλά αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα και ίσως το πιο εύκολο: τώρα είναι θέμα καλής χρήσης τους.
Σε επόμενο γενικό άρθρο μου θα προσπαθήσω να αναλύσω κριτικά το αποτέλεσμα της εφαρμογής των νέων καμπύλων του βιβλιαρίου υγείας του παιδιού στην δημόσια υγεία, ένα δυσνόητο για πολλούς θέμα, με βαρύτητα ωστόσο στις μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Δευτέρα 02/01/2023
Στην αρχή της νέας χρονιάς μου αρέσει να αναφέρομαι σε νέες θεραπείες, σε ανακαλύψεις ή σε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις που σημάδεψαν την χρονια που αποχωρεί την Παιδιατρική κοινότητα.
Στην Νεογνολογία, συγκεκριμένα, η ατρησία των χοληφόρων (Α.Χ.) έρχεται συνήθως στην προσοχή μας μετά τις 3 πρώτες εβδομάδες της ζωής του, όταν ένα νεογνό παρουσιάζει παρατεταμένο ίκτερο και συζευγμένη υπερχολερυθριναιμία, που ορίζεται ως άμεση χολερυθρίνη ≥1 mg/dL (17,1 micromol/L).
Σε μια νέα μελέτη, δημοσιευμένη στο Pediatrics, 346 βρεφών που είχαν εξετασθεί εντός των πρώτων τριών ημερών της ζωής τους, η άμεση χολερυθρίνη, με κατώφλι τιμής ακόμη μικρότερο ή >0,45 mg/dL (7,7 micromol/L), ήταν ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης μεταγενέστερης διάγνωσης της Α.Χ. (ευαισθησία 100%, ειδικότητα 15,4%), αν και τα διαστήματα εμπιστοσύνης ήταν μεγάλα.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ήπιες αυξήσεις της συζευγμένης ή άμεσης χολερυθρίνης ορού στα νεογνά μπορεί να είναι προγνωστικοί παράγοντες της μετέπειτα ανάπτυξης της Α.Χ.. Τέτοια βρέφη θα πρέπει να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται περαιτέρω για να καταστεί δυνατή η έγκαιρη διάγνωση της Α.Χ..
Direct Bilirubin and Risk of Biliary Atresia
Δευτέρα 26/12/2022
Τα θερμότερα λόγια ακούστηκαν στα πλαίσια του 11ου Συνεδρίου της ΕΦΥΚΕ στον Βόλο τις προηγούμενες ημέρες, από μία ασθενή με κυστική ίνωση, μεταμοσχευμένη με πνεύμονα:
“Έχω την ευλογία να αναπνέω και να ζω για δύο ανθρώπους ταυτόχρονα, είναι ένα αίσθημα πρωτόγνωρο που με γεμίζει με απέραντη χαρά κι ευθύνη. Το μοναδικό όργανο που είναι ελεύθερο από κυστική ίνωση είναι πλέον οι πνεύμονές μου”.
Με αυτό το ενθαρρυντικό κι αισιόδοξο μήνυμα μιας θεραπευτικής εποποιίας της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης σας εύχομαι αγαπητοί συνάδελφοι Καλές Γιορτές, με μία σύντομη βιβλιογραφική ανάπαυλα.
Δευτέρα 19/12/2022
1. Τα κλινικά χαρακτηριστικά των ατόμων που επηρεάζονται από τον ΣΔ τύπου 1 είναι: μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης, νεαρή ηλικία κατά τη διάγνωση, χαμηλές τιμές δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και παρουσία αυτοαντισωμάτων.
Ο Index60 είναι μια συνδυασμένη μέτρηση γλυκόζης και C-πεπτιδίου με βάση τον λογάριθμο του πεπτιδίου C νηστείας, της γλυκόζης και του C-πεπτιδίου σε 60-λεπτη από του στόματος πρόκληση γλυκόζης (OGTT), που αναπτύχθηκε ως ενδιάμεσος ή προδιαγνωστικός δείκτης για τον προδιαβήτη.
Ο στόχος αυτής της μελέτης ήταν η σύγκριση του τυπικού ορίου του προδιαβήτη με Hb1Ac (> 5,7%) με τον Δείκτη 60 για τον εντοπισμό ατόμων υψηλού κινδύνου να αναπτύξουν ΣΔ1 και με τυπικά κλινικά χαρακτηριστικά.
Index60 Is Superior to HbA1c for Identifying Individuals at High Risk for Type 1 Diabetes
2. Διαβάζοντας κανείς το παρακάτω άρθρο, εύκολα θα καταλάβει τί πρόκειται να αντιμετωπίσουμε εφεξής. Ή αλλιώς, πληρώνοντας το “ανοσολογικό χρέος” της διετίας της καραντίνας και μάλιστα με υψηλό “επιτόκιο” (κρούσματα, νοσηλείες, επιπλοκές).
Respiratory syncytial virus: paying the immunity debt with interest
Δευτέρα 12/12/2022
1. Σαν να μην μας εφτανε η οξεία ηπατίτιδα άγνωστης αιτιολογίας, από τον Σεπτέμβριο έως σήμερα επτά παιδιά πέθαναν από βακτηριακή λοίμωξη που προκλήθηκε από τον στρεπτόκοκκο ομάδος Α στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το βακτήριο μπορεί να αποικίσει τον φάρυγγα και το δέρμα, διατηρώντας την λοίμωξη ασυμπτωματική και εύκολα να επιλυθεί. όταν γίνει όμως διεισδυτική, μπορεί να γίνει σοβαρή και μερικές φορές απειλητική για την ζωή, επειδή τα βακτήρια διαχέονται σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του αίματος, στους εν τω βάθει μύες, στους πνεύμονες ή στον λιπώδη ιστό, προκαλώντας, για παράδειγμα, το σύνδρομο του τοξικού σοκ, ακριβώς από τις στρεπτοκοκκικές εξωτοξίνες ή την νεκρωτική απονευρωσίτιδα των μυών (πολλά κρούσματα είχαν διάχυτες μυαλγίες). Γενικά, όπως υπενθυμίζει επίσης το CDC των ΗΠΑ, αυτά τα βακτήρια “μπορούν να προκαλέσουν πολλές διαφορετικές λοιμώξεις που κυμαίνονται από μικρές έως πολύ σοβαρές και θανατηφόρες ασθένειες”. Η κατάσταση στην Αγγλία την 8η Δεκεμβρίου:
Group A streptococcal infections: activity during the 2022 to 2023 season
2.Το αμερικανικό CDC, με ημερομηνία 9/9/2022, μας ενημερώνει, χωρίς να χρειασθεί να αυτοσχεδιάσουμε, σε ποιες περιπτώσεις ασθενών θα χορηγήσουμε οσελταμιβίρη στην κοινότητα, πέρα από κάθε προσωπική θέση υπέρ ή κατά του φαρμάκου αυτού.
For Clinicians: Antiviral Medication
3. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, το οποίο πρέπει να διαβάζεται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, αποδείχθηκε – μεταξύ άλλων – μια διαφορά περίπου 15 βαθμών στην κλίμακα IQ σε παιδιά που ζουν κοντά στην βιομηχανική περιοχή του Τάραντα της Ιταλίας, σε συνδυασμό με την διαταραχή υπερκινητικότητας – ελλειμματικής προσοχής και την αντικοινωνική συμπεριφορά και μια σημαντική αύξηση του κινδύνου αυτισμού.
The effects of the exposure to neurotoxic elements on Italian schoolchildren behavior
Στο τέλος μιας γεμάτης εβδομάδας, είμαστε υποχρεωμένοι να αφιερώνουμε & λίγα λεπτά της ώρας στην ανάγνωση του τρέχοντος επιστημονικού τύπου.
Δευτέρα 05/12/2022
1. Το άσθμα είναι η πιο κοινή χρόνια πάθηση στα παιδιά. Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση του άσθματος σε παιδιατρικούς ασθενείς, οι συστάσεις της GINA προτείνουν 12% βελτίωση της FEV1 μετά από μια πρόκληση βρογχοδιαστολής, αλλά αυτό το κριτήριο δεν επιβεβαιώνεται πάντα στην κλινική πράξη.
Sensitivity of FEV1 and Clinical Parameters in Children With a Suspected Asthma Diagnosis
2. Το παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο παρουσιάζει την εξέλιξη των στηθοσκόπιων, από το πρώτο εργαλείο του Laennec στα σύγχρονα ψηφιακα όργανα με δυνατότητα εγγραφής των αναπνευστικών ήχων.
Για να μειωθεί η υποκειμενική ερμηνεία των ήχων και να συμπληρωθεί το χάσμα των δυνατοτήτων ακρόασης μεταξύ των γιατρών, θα ήταν χρήσιμο να δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα μπορεί να καταγράφει και να μοιράζεται τους ήχους που ακούγονται, για λόγους εκπαίδευσης.
Στις διάφορες μελέτες σύγκρισης, οι πνευμονολόγοι είναι η ειδικότητα με το οξύτερο “αυτί”, όπως κι οι ειδικευόμενοι ιατροί σε σύγκριση με τους φοιτητές ή τους ιατρούς της κοινότητας.
The coming era of a new auscultation system for analyzing respiratory sounds
3. Στην ενδιαφέρουσα ερώτηση μιας μητέρας πριν καιρό “πόσο θα κρατήσει επιτέλους αυτή η πανδημία;”, η απάντηση είναι διττή. Και εξαρτάται απο τον ρόλο του θύμου αδένα στους ηλικιωμένους και στα παιδιά.
Έτσι λοιπόν για τους ώριμους ενήλικες η απάντηση είναι ότι η πανδημία θα κρατήσει μια γενιά (25 χρόνια – time lifespan), λόγω της αδυναμίας του θύμου να αντιδράσει τόσο στην φυσική νόσηση όσο και στον επαναλαμβανόμενο εμβολιασμό και στις μικρότερες ηλικίες τόσα χρόνια όσα θα επικρατούν οι νεες μεταλλάξεις κι η αποτελεσματικότητα των τρεχόντων εμβολίων.
Γνωμη μου: τέτοιοι ιοί πρέπει εξαρχής να αντιμετωπίζονται με ζώντα εμβόλια που εγείρουν την Τreg1 απάντηση στον μυελό των οστών και στον θύμο αδένα.
Ένα ενδιαφέρον άρθρο για τον ρόλο του θύμου αδένα στην τωρινή πανδημία:
Thymus Gland: A Double Edge Sword for Coronaviruses
Δευτέρα 28/11/2022
Σήμερα το θέμα του briefing αφορά την τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στην οικογένεια και στον ελευθεροεπαγγελματία παιδίατρο. Έχω συλλέξει μερικές οδηγίες από την AAP κι από άλλους οργανισμούς, που ελπίζω να είναι χρήσιμες και για τους δύο, ειδικά το διάστημα που διανύουμε και που πολλές φορές μια γραμματειακή υποστήριξη δεν είναι σε θέση να φροντίσει (το θέμα αν τελικά η γραμματεία θα διαχειρίζεται και τις 2 γραμμές, λίγο απασχολεί τον ασθενή-πελάτη, που πάσχει στην “άλλη άκρη της γραμμής” και θέλει να ομιλήσει άμεσα μαζί μας).
- Να είστε προσεκτικοί και να δείξετε ενδιαφέρον για την κάθε κλήση, σαν να’ταν ο πρώτος σας ασθενής.
- Δημιουργήστε μια φιλική ατμόσφαιρα όταν απαντάτε.
- Μιλήστε καθαρά, ευδιάκριτα και με αυτοπεποίθηση.
- Να είστε ευγενικοί και στοργικοί (ειδικά όσοι είστε ήδη νέοι γονείς).
- Προσπαθήστε να είστε πραγματικά χρήσιμοι: μπείτε στο “πετσί” του ασθενούς.
- Εκφρασθείτε σωστά, χωρίς γλωσσικούς νεωτερισμούς (ok, κ.α.). Μιλάτε φυσικά. Χρησιμοποιήστε έναν κανονικό τόνο φωνής και μην μιλάτε πολύ γρήγορα. Αποφύγετε την διάλεκτο της περιοχής σας, την τεχνική γλώσσα και την άσχετη ή την προσωπική φλυαρία. Χρόνος δεν υπάρχει κι άλλοι ασθενείς περιμένουν.
- Αποφύγετε και απομονώστε τον ήχο υπόβαθρου ή απαντήστε σε 2ο χρόνο, όταν θα σιγήσει το εξεταστήριο.
- Ρυθμίστε τα ρολόγια του ιατρείου σας 20 λεπτά μπροστά, ώστε να έχετε την ψευδαίσθηση του ελλειπτικού χρόνου.
- Καταβάλετε κάθε δυνατή προσπάθεια για να είστε αποτελεσματικοί και συνεπείς στην απάντηση, ώστε οι παρούσες κι οι επόμενες κλήσεις να απαντώνται γρήγορα.
- Ένα τηλέφωνο που κουδουνίζει είναι πηγή εκνευρισμού για οποιονδήποτε (μια κλήση ηχεί συνήθως έξι με δέκα φορές στο λεπτό, αν δεν απαντηθεί).
- Ποτέ μην φέρεσθε πρώτα σαν επιχειρηματίες. Προσπαθείτε πάντα να βοηθάτε τον ασθενή ως ιατροί και ως καλοί Σαμαρείτες. Να είστε εχέμυθοι, εμπιστευτικοί και ευαίσθητοι στα θέματα υγείας, μέσω του τηλεφώνου. Ο καλών μπορεί να είναι αναστατωμένος ή ανήσυχος για λόγους που δεν είναι άμεσα εμφανείς. Για παράδειγμα, μπορεί να υπήρξε ένας πρόσφατος θάνατος στην οικογένεια ή ο γονιός μπορεί να ήταν ξύπνιος όλη την νύχτα από ένα άρρωστο παιδί. Ως γνωστόν, κανένα παιδί δεν κοιμάται, όσο είναι παιδί, το αυτί του γονιού του είναι πάντα ξάγρυπνο (αναπνέει;, βήχει;, πεινά;, πονά;, είναι λερωμένο;, έχει πυρετό;).
- Κατ’ αρχήν, ο γονέας πρέπει να αξιολογήσει εάν είναι απαραίτητο να τηλεφωνήσει και να έχει κατά νου τι να πει.
Δευτέρα 21/11/2022
1. Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο οι συγγραφείς του παρουσιάζουν, στην ανάλυσή τους, την τάση των παιδιατρικών λοιμωδών νοσημάτων στα εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων της Γαλλίας, που αξιολογήθηκε πριν (έτη 2018-2019) και έως και δύο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας SARS-CoV-2 (έτη 2020-2021).
Συνολικά, μεταξύ 2018 και 2021 καταγράφηκαν 185.368 κρούσματα λοιμώξεων. Σε σύγκριση με το 2018 (n=47.116) και το 2019 (n=51.667), ο αριθμός των κρουσμάτων/έτος μειώθηκε κατά περίπου ένα τρίτο το 2020 (n=35.432). Η συχνότητα εμφάνισης ασθενειών όπως η οστρακιά, η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, η γαστρεντερίτιδα και η βρογχιολίτιδα είχε μειωθεί σημαντικά. Ωστόσο, μια αύξηση εκτός εποχής στην ιογενή γαστρεντερίτιδα, την βρογχιολίτιδα και τις λοιμώξεις του αυτιού παρατηρήθηκε το 2021.
Η αυστηρή εφαρμογή προστατευτικών μέτρων μπορεί να επηρεάσει την συχνότητα των λοιμώξεων που μεταδίδονται στην κοινότητα, τόσο με την μείωση τους σε περιόδους μεγαλύτερης χρήσης τους όσο και με τον προσδιορισμό μιας ανάκαμψης εκτός εποχής, πέρα από το προ-πανδημικό επίπεδο, μετά την άμβλυνσή τους, υποδηλώνοντας την ανάγκη για την ορθολογική χρήση των μέτρων περιορισμού και την συνεχή παρακολούθηση των μολυσματικών ασθενειών.
Trends in pediatric ambulatory community acquired infections before and during COVID-19 pandemic
2. Το vademecum της χρήσης των νεφελοποιητών στο ιατρείο και στο σπίτι, που συχνά μπαίνουμε στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουμε, έχει κανόνες και όρια, όπως ότι τους εφαρμόζουμε στην δύσπνοια με κορεσμό Ο2 <91%, στον σπασμωδικό βήχα με λαρυγγόσπασμο και στον ασθματικό παροξυσμό, με την επιφύλαξη όμως ότι είναι γνωστές οι παράμετροι λειτουργίας (jet, pulse, ultrasonic), ώστε να μην προκαλέσουμε ιατρογενώς βαρότραυμα ή ογκότραυμα εκεί που προηγουμένως δεν υπήρχε. Ένα υπέροχο άρθρο των τεχικών προδιαγραφών των νεφελοποιητών και των κλινικών κριτηρίων εφαρμογής τους.
Expert consensus on nebulization therapy in pre-hospital and in-hospital emergency care
3. Για να μην ξεχνιόμαστε, στο μέτωπο της αγνώστου αιτιολογίας ηπατίτιδας στα παιδιά, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Επιτήρησης (TESSy) που είναι διαθέσιμα στην έκθεση ECDC-WHO Europe, στις 27 Οκτωβρίου 2022, αναφέρθηκαν 563 περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε παιδιά ηλικίας 16 ετών και κάτω (μεταξύ αυτών σημειώθηκαν κι έξι θάνατοι-στο σημείο αυτό καποιος πρέπει να πει το ευχαριστώ για την εγκαιρη διάγνωση και παραπομπή σε 2ο-3οβάθμιο νοσοκομείο και κάποιος την συγνώμη για την εσφαλμένη διαφοροδιάγνωση). Καλώς ή κακώς, τουλάχιστον 2 περιπτώσεις, σε τοπικό επίπεδο, εξήλθαν από τριτοβάθμιο νοσοκομείο με αυτή την διάγνωση, ώστε να αρχίζει κανείς να φτιάχνει την δική του κοόρτη μελέτης.
Όλες οι περιπτώσεις ταξινομήθηκαν ως «πιθανές» και καμία ως επιδημιολογικά σχετιζόμενη. Οι περισσότερες περιπτώσεις (75,7%) είναι ηλικίας κάτω των 5 ετών. Συνολικά, 440 περιπτώσεις εξετάστηκαν για αδενοϊό, εκ των οποίων 231 (52,5%) βρέθηκαν θετικά. Από τις 384 περιπτώσεις που εξετάστηκαν με PCR για SARS-CoV-2, οι 40 (10,4%) βρέθηκαν θετικές. Τα ορολογικά αποτελέσματα για τον SARS-CoV-2 είναι διαθέσιμα μόνο για 109 περιπτώσεις, εκ των οποίων τα 68 (62,4%) βρέθηκαν θετικά. Από τα 162 κρούσματα με δεδομένα εμβολιασμού για τον COVID-19, τα 143 (88,3%) δεν είχαν εμβολιαστεί (εδώ θα ευχόταν κανείς να μπορούσε να είχε εμβολιάσει αυτές τις περιπτώσεις έναντι του κοροναϊοΰ, αλλά κοίτα πως το θέμα του εμβολιασμού για τις ηλικίες 6μηνών-5ετών είναι ταμπού ακόμη και για τους παιδιάτρους).
Joint ECDC-WHO/Europe Hepatitis of Unknown Origin in Children Surveillance Bulletin
Δευτέρα 14/11/2022
1. Συχνά ερωτούμαστε για δερματικές υποχρωμικές κηλίδες που εμφανίζει ένα παιδί στο σώμα του. Η εξέταση θα πρέπει να συμπεριλάβει και την εξέταση της περιγεννητικής χώρας και τελικά την παραπομπή σε δερματολόγο με την υποψία σκληρυντικού λειχήνα και αυτοανοσίας. Πολύ συχνά δε μία φίμωση στα μεγαλύτερα αγόρια, σε ποσοστό άνω του 10%, υποκρύπτει αυτή την παθολογία, ώστε σε περίπτωση περιτομής το αφαιρεθέν δέρμα να χρειασθεί να σταλεί προς βιοψία και να τεθεί η οριστική διάγνωση.
Lichen sclerosus in pediatric age: A new disease or unknown pathology?
2. Σοβαρά κράτη, σοβαροί οργανισμοί (όπως η AAP), οργανωμένες πόλεις και σύλλογοι, όπως ο Σύλλογος Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων κοντινής στον Βόλο πόλης, έχουν ξεκαθαρίσει το θέμα των έκτατων κλήσεων, της λήψης οδηγιών και της εξέτασης ασθενών τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα. Η συνεργασία ιδιωτών επαγγελματιών παιδιάτρων, υπό την στέγη ενός συλλογικού οργάνου και την εποπτεία του τοπικού ιατρικού συλλόγου, προς το κοινό καλό της υγείας των παιδιατρικών ασθενών τις ώρες αυτές, είναι στην παρούσα πραγματικότητα-νοσηρότητα επιτακτική περισσότερο από κάθε άλλη στιγμή, παράλληλα με το δημόσιο σύστημα υγείας. Ταυτόχρονα η κίνηση αυτή θα παρουσιάσει μία εξωστρέφεια κι έναν σοβαρό επαγγελματισμό, εκεί που προηγουμένως δεν υπήρχε, ενώ θα περιορίσει και το φαινόμενου του τοπικού “ιατρικού τουρισμού”, που όλοι βιώνουμε το τελευταίο διάστημα.
Δευτέρα 07/11/2022
1. Μια πρόσφατη δημοσίευση στο Italian Journal of Pediatrics υπογραμμίζει πώς σε μια κοορτή 629 παιδιών με διαφορά τουλάχιστον 2 έως και 9 μήνες μετά την αρνητικοποίηση, το ποσοστό επιπολασμού της μακροχρόνιας covid είναι 24,3% στους ασθενείς που είχαν ολιγοσυμπτωματική λοίμωξη και το 58% σε νοσηλευόμενους ασθενείς.
Τα κύρια συμπτώματα ήταν χρόνια κόπωση (7%), νευρολογικά συμπτώματα (6,8%) και αναπνευστικά συμπτώματα (6%) σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία στο σπίτι, ενώ ψυχολογικά συμπτώματα (36,7%), καρδιακή συμμετοχή (23,3%) και αναπνευστικά συμπτώματα (18,3%) επικρατούσαν σε νοσηλευόμενους ασθενείς.
Δεν έχει αποδειχθεί καμία διαφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών και οι προηγούμενες παθολογίες δεν αύξησαν τη συχνότητα των συμπτωμάτων που περιγράφηκαν. Τα παιδιά κάτω των 5 ετών είχαν κυρίως αναπνευστικά συμπτώματα ενώ οι έφηβοι (11-16 ετών) είχαν κυρίως νευρολογικά και ψυχολογικά συμπτώματα.
Long COVID-19 in children: an Italian cohort study
2. Το νέο 15-δύναμο συζευγμένο εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου (PCV15 – VAXNEUVANCE™) έδειξε την ανωτερότητά του για κάθε ορότυπο σε σύγκριση με το επί του παρόντος εγκεκριμένο 13-δύναμο συζευγμένο εμβόλιο πνευμονιόκοκκου (PCV13). Επιπλέον, το 15-δύναμο συζευγμένο εμβόλιο πνευμονιόκοκκου επέδειξε υπεροχή στους δύο μοναδικούς ορότυπους εμβολίου 22F και 33F, όπως επιβεβαιώθηκε από τα ποσοστά απόκρισης ανοσοσφαιρίνης G (IgG) έναντι συγκεκριμένων πολυσακχαριτών ορότυπων και γεωμετρικές μέσες συγκεντρώσεις μετά την τρίτη δόση (στο σχήμα 2+1).
Υπάρχουν 100 διαφορετικοί τύποι πνευμονιοκοκκικών βακτηρίων, μερικά από τα οποία συνεχίζουν να εκθέτουν τα παιδιά στον κίνδυνο σοβαρής νόσου, συμπεριλαμβανομένων των οροτύπων 3, 22F και 33F. Τα παιδιά κάτω των δύο ετών είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις.
Για να ξαναθυμηθούμε τα εμβόλια και τις ηλικιακές ενδείξεις τους και για να ξέρουμε γιατί τα κάνουμε κι όχι “στα κουτουρού”, τα συζευγμένα εμβόλια, που χρησιμοποιούν τα σάκχαρα που σχηματίζουν την εξωτερική κάψα ορισμένων τύπων βακτηρίων, έστω και συγχωνευμένα (δηλ. συζευγμένα) με άλλα πρωτεϊνικά αντιγόνα του ίδιου παθογόνου, είναι πολύ πιο αποτελεσματικά, στην πρώτη βρεφική ηλικία, από το απλό εμβόλιο πολυσακχαρίτη και είναι σε θέση να προκαλέσουν ισχυρή ανοσολογική απόκριση. Τα πολυσακχαριδικά εμβόλια επάγουν μια ανοσολογική απόκριση ανεξάρτητη από τα Τ κύτταρα, με αποτέλεσμα την απουσία παραγωγής Β κυττάρων της μνήμης. Επομένως, αδυνατούν να προκαλέσουν ανοσολογική μνήμη, ο τίτλος των αντισωμάτων τους μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και δεν παρατηρείται αναμνηστική απόκριση στον επανεμβολιασμό. Η ανοσολογική απόκριση παραμένει για 5-10 χρόνια μετά τον εμβολιασμό. Η φύση της επαγόμενης ανοσοαπόκρισης εξηγεί το γεγονός ότι το πολυσακχαριδικό εμβόλιο ενδείκνυται μόνο για άτομα ηλικίας >24 μηνών, ηλικία στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα έχει φτάσει σε βαθμό ωριμότητας που να διασφαλίζει αποτελεσματική απόκριση ανεξάρτητη από τα Τ λεμφοκύτταρα. Τα συζευγμένα εμβόλια, αντίθετα, επάγουν μια Τ-εξαρτώμενη απόκριση και παραγωγή των Β κυττάρων της μνήμης, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ανοσολογικής μνήμης, η οποία απαιτεί συχνά booster μέχρι την ηλικία των 2 ετών.
Δευτέρα 31/10/2022
1. Μετά τα όσα συνέβησαν σε τοπικό επίπεδο, που μπορεί να συμβούν και στον καθένα μας (αφού ολονών τα ιατρεία θεωρούνται primary care facility, σύμφωνα με το παρακάτω άρθρο), αληθινά το μόνιμο άγχος που έχω κάθε πρωί ξεκλειδώνοντας την πόρτα του ιατρείου μου επιβεβαιώνεται και είναι το ψυγείο μου να έχει πάντα 2 φλακόν “ετοιμοπόλεμης” κεφτριαξόνης για ενδομυϊκή χορήγηση (εφόσον η ΟΝΠ θεωρείται πράξη πολυτελείας χρόνου) και το συρτάρι έτοιμη την ambu, την αδρεναλίνη άληκτη, τις κάνουλες Guedel και την μπουκάλα του Ο2 γεμάτη (αχρείαστα να ‘ναι).
Άλλο ένα γεγονός είναι πως οι επισκέψεις στα σπίτια, εξαιρετικά άρρωστων παιδιών, είναι επισφαλείς, αφού πολλές φορές ο χαμηλός εσωτερικός φωτισμός του δωματίου δεν επιτρέπει να αναγνωρίσει κάποιος την αλλαγή στην χροιά του δέρματος και τα εξανθήματα και τελευταία είναι αδιανόητο τα βρέφη και τα νήπια να ξεκινούν τον βρεφονηπιακό σταθμό χωρίς να έχουν εμβολιασθεί, για παράδειγμα, για τον μηνιγγιτιδόκοκκο C στην ηλικία των 12 μηνών, χωρίς τις απόλυτες αντενδείξεις για εμβολιασμό.
2. Η εξάπλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά μεταξύ των νεότερων, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, διότι η μη ανταποκρινόμενη χρήση μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην καθημερινή ζωή των παιδιών και των οικογενειών τους, τόσο από την άποψη της διαχείρισης των συναισθημάτων και των σχεσιακών δυσκολιών όσο και του σχολείου.
Ο διάλογος με φίλους και την οικογένεια καθώς και η σωματική δραστηριότητα είναι τα καλύτερα αντίδοτα κατά της υπερβολικής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η τακτική αθλητική δραστηριότητα, ακόμη και αν είναι ήπια/μέτρια, μπορεί ακόμη και να ανακουφίσει την κατάθλιψη σε 6-12 εβδομάδες σε όσους έχουν ήδη προσβληθεί.
The Use of Social Media in Children and Adolescents: Scoping Review on the Potential Risks
Δευτέρα 24/10/2022
1. Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο-case report οι Γιαπωνέζοι συγγραφείς του Atsushi Morita και συν., μέσω της αποδεικτικής ιατρικής και με αδογμάτιστο πνεύμα, μας παρουσιάζουν τον τελικό, αποδεικτικό και διαγνωστικό έλεγχο μιας περίπτωσης οξείας ηπατίτιδας “άγνωστης αιτιολογίας”.
Και είδαν πως η ανοσολογική ενεργοποίηση (τόσο με διήθηση του ήπατος, στην βιοψία, από τα ειδικά CD8 κύτταρα όσο και του περιφερικού αίματος), εξαιτίας της πρωτεΐνης της ακίδας του SARS-CoV-2, διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο σε έναν παιδιατρικό ασθενή με οξεία σοβαρή ηπατίτιδα “άγνωστης αιτιολογιας”.
Ήταν δηλαδή άλλο ένα MIS-C περιστατικό, που ωστόσο έπληξε μονάχα το ήπαρ.
2. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ευρωπαϊκής επιτροπής για θέματα δημόσιας υγείας το 2021 βρέθηκε ένα αυξανόμενο επίπεδο στοιχείων που υποδηλώνουν ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία, ειδικά, αλλά δεν περιορίζονται μόνο στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Το βάρος των αποδεικτικών στοιχείων για κίνδυνο δηλητηρίασης και τραυματισμών λόγω εγκαυμάτων και έκρηξης των συσκευών είναι ισχυρό.
Υπάρχουν μέτριες ενδείξεις ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα αποτελούν πύλη για το κάπνισμα για τους νέους και ισχυρές ενδείξεις ότι οι “γεύσεις” τους έχουν σχετική συμβολή στην ελκυστικότητα της χρήσης.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν αδύναμα στοιχεία για την υποστήριξη της αποτελεσματικότητας των ηλεκτρονικών τσιγάρων στη βοήθεια των καπνιστών να κόψουν το κάπνισμα.
Final Opinion on electronic cigarettes
Δευτέρα 17/10/2022
1. Η Ιατρική δεν είναι ρουλέτα να ποντάρει κανείς όλα του τα χρήματα σε μια διάγνωση, αλλά μάλλον να τα επενδύσει εξ ολοκλήρου στον αποκλεισμό των υπολοίπων διαγνώσεων μέσα από την βάσανο και την μέγγενη της βιβλιογραφικής ανάγνωσης κι ετοιμότητας.
Έτσι λοιπόν και για την ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας, αρχικά, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε δώσει τους ακόλουθους ορισμούς, τους οποίους έχει χρησιμοποιήσει και το ελληνικό Υπουργείο Υγείας.
Επιβεβαιωμένο κρούσμα: παιδί ≤10 ετών, με οξεία ηπατίτιδα (με αρνητικό τεστ για ιούς ηπατίτιδας A, B, C, D, E) και με ασπαρτική αμινοτρανσφεράση (AST) ή αμινοτρανσφεράση αλανίνης (ALT) μεγαλύτερη από 500 U/L, από την 1 Ιανουαρίου 2022
Πιθανό κρούσμα: παιδί ηλικίας 11-16 ετών, με οξεία ηπατίτιδα (με αρνητικό τεστ για ηπατικούς ιούς A, B, C, D, E) με AST ή ALT άνω των 500 U/L, από 1 Ιανουαρίου 2022
Επιδημιολογικά σχετικό κρούσμα: Υποκείμενο οποιασδήποτε ηλικίας που παρουσιάζει οξεία ηπατίτιδα (με αρνητικό τεστ για τους ιούς του ήπατος A, B, C, D, E) και στενή επαφή επιβεβαιωμένου κρούσματος, από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Στη συνέχεια, ο Π.Ο.Υ., στο άρθρο του “Multi-Country – Acute, severe hepatitis of unknown origin in children”, ενημέρωσε τους σχετικούς ορισμούς σε:
Επιβεβαιωμένο κρούσμα: Μη διαθέσιμος προς το παρόν.
Πιθανό κρούσμα: Άτομο που παρουσιάζει οξεία ηπατίτιδα (μη ιού Α-Ε ) με τρανσαμινάση ορού >500 IU/L (AST ή ALT), ηλικίας 16 ετών ή νεότερο, αρχής γενομένης από την 1η Οκτωβρίου 2021.
Επιδημιολογικά σχετικό κρούσμα: Άτομο που παρουσιάζει οξεία ηπατίτιδα (μη ιό Α-Ε) οποιασδήποτε ηλικίας και είναι στενή επαφή με πιθανό κρούσμα, από την 1η Οκτωβρίου 2021.
Εν αναμονή των ορολογικών εξετάσεων για ηπατίτιδα Α-Ε, αλλά και με άλλα κριτήρια που πληρούνται, τα κρούσματα μπορούν να αναφερθούν και θα ταξινομηθούν ως “με εκκρεμότητα ταξινόμησης”.
Στον ιστότοπο του Π.Ο.Υ. έχει ετοιμασθεί και μια συγκεκριμένη ενότητα για ενημερώσεις και μια ενότητα με ερωτήσεις και απαντήσεις για το κοινό.
2. Ποια σχέση έχει η ΔΕΠΥ με τον χρόνιο βήχα; Και ποια με το άσθμα; Και ποιος ο ρόλος του γενικού παιδιάτρου με το όλο θέμα;
Το σύνδρομο Tourette (TS) και η ΔΕΠΥ συχνά συνυπάρχουν. Περισσότερα από τα μισά παιδιά με TS έχουν επίσης ΔΕΠΥ. Περίπου ένα στα πέντε παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν επίσης TS ή επίμονες διαταραχές τικ όπως και ψυχογενή βήχα. Για να μπορέσεις να αξιολογήσεις ένα παιδί με ακραία ΔΕΠΥ (της υπερκινητικότητας) και χρόνιο βήχα, με σπιρομετρία, θα πρέπει να το χεις καλυμένο με Ritalin, ωστε να “βγάλει” την δοκιμασία.
Αντίθετα, το “άσθμα” από μόνο του προκαλεί την έλλειψη του πολύτιμου πρώτου βραδυνού ύπνου, με συνέπεια το πρόβλημα της ΔΕΠΥ να επιδεινώνεται.
Και το ερώτημα που γεννιέται ειναι: “η κότα έκανε το αυγό ή το αντίθετο;”
Association between attention deficit hyperactivity disorder and asthma
Intriguing findings regarding the association between asthma and ADHD
ADHD and Tics or Tourette Syndrome
Δευτέρα 10/10/2022
Από το τελευταίο ευρωπαϊκό δελτίο επιτήρησης, το οποίο χρησιμοποίησε δεδομένα από τις 26 Αυγούστου 2022, έχουν αναφερθεί 44 νέα κρούσματα σε 10 χώρες. Έτσι, στις 29 Σεπτεμβρίου 2022, υπάρχουν συνολικά 555 περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε 22 χώρες της Ευρώπης. Ο αριθμός των αναφερόμενων περιπτώσεων αυξήθηκε σημαντικά ξεκινώντας από την εβδομάδα ν. 12 και παρέμεινε σταθερός μεταξύ 28 και 39 περιπτώσεων ανά εβδομάδα μέχρι και την εβδομάδα ν. 18. Αν και η καθυστέρηση στην αναφορά μπορεί να επηρεάσει τον αριθμό των κρουσμάτων τις τελευταίες εβδομάδες, παρατηρείται μια σταθερή μείωση του αριθμού των κρουσμάτων από την εβδομάδα ν.18.
Θα το παρακολουθούμε στενά το φαινόμενο.
Δευτέρα 03/10/2022
1. Η απόφαση για τον εμβολιασμό των παιδιών-εφήβων υποκινήθηκε από μια παγκόσμια ανάγκη δημόσιας υγείας: να μειωθεί η μετάδοση σε άλλες ηλικιακές ομάδες.
Μεταξύ των εφήβων, η αποτελεσματικότητα (καλύτερη ανοσία από τους νεαρούς ενήλικες) και η ασφάλεια των εμβολίων έχει αποδειχθεί ξεκάθαρα.
Μεταξύ των παιδιών ηλικίας 5-12 ετών, λόγω της καταγεγραμμένα μικρότερης μόλυνσης, το συλλογικό όφελος είναι λιγότερο σαφές (στον δικό μου πληθυσμό ευθύνης ούτε το 10-15% σε αυτή την ηλικιακή ομάδα δεν έχει εμβολιαστεί, παρόλη την προσωπική προσπάθεια πειθούς) και όταν τα εμβόλια m-RNA ήταν διαθέσιμα για αυτήν την ηλικιακή ομάδα, η παραλλαγή Omicron ήταν ήδη κυρίαρχη και η επίδρασή τους στις μη σοβαρές λοιμώξεις και στην μετάδοση γενικότερα δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί.
Το ατομικό όφελος βασίσθηκε έως τώρα τόσο στα σωματικά/υγειονομικά κριτήρια όσο και στην ανάγκη της συνέχισης της εκπαίδευσης και στην υποστήριξη της ψυχικής υγείας του παιδιού.
Τα παιδιά ορισμένων χωρών ηλικίας κάτω των 5 ετών έλαβαν μια δόση εμβολίου των 3 μg, που είναι το ένα δέκατο της δόσης των ενηλίκων, με αποτέλεσμα η ανοσογονικότητα να είναι παρόμοια με αυτή των εφήβων ηλικίας 16-25 ετών.
Ο εμβολιασμός κατά του SARS-CoV-2 συνιστάται για εφήβους και μικρά παιδιά λόγω των ατομικών οφελών του στις άμεσες συνέπειες της λοίμωξης SARS-CoV-2 (κίνδυνος PIMS, στην δική μου στατιστική τα χειρότερα περιστατικά τα είχα επί παραλλαγής Όμικρον παρακαλώ!) και συλλογική και ψυχική υγεία (μείωση μόλυνσης, μείωση νοσηλείας, άνοιγμα σχολείων).
Ένα πρόσφατο άρθρο.
Vaccinating children: the pros and cons
2. “Επίκαιρες ακροάσεις”
Είναι σημαντικό να ακούμε τους καρδιακούς ήχους με την παρακάτω σειρά της εικόνας για να προσδιορίσουμε ποιες βαλβίδες μπορεί να ευθύνονται για τυχόν «επιπλέον» καρδιακούς ήχους, όπως τα φυσήματα.
Η τοποθεσία του σημείου του Erb
Το σημείο Erb βρίσκεται στο τρίτο μεσοπλεύριο διάστημα στην αριστερή πλευρά του στέρνου. Είναι σε μία περιοχή ένα μεσοπλεύριο διάστημα κάτω από όπου ακούγεται η πνευμονική βαλβίδα. Καθώς μετακινείτε το στηθοσκόπιό σας πάνω από τα πέντε βασικά σημεία της καρδιακής ακρόασης, μπορείτε να ακούσετε τους ήχους από τις αντίστοιχες βαλβίδες. Η ακρόαση θα σας επιτρέψει να αξιολογήσετε την συχνότητα και τον ρυθμό της καρδιάς αλλά, το πιο σημαντικό, την πληρότητα του κλεισίματος της βαλβίδας.
Γιατί το σημείο του Erb είναι σημαντικό;
Κατά την ακρόαση των καρδιακών ήχων, οι δύο κύριοι ήχοι είναι οι ήχοι S1 και S2. Στο σημείο του Erb, μπορείτε συνήθως να ακούσετε και τους δύο ήχους S1 και S2 ταυτόχρονα για τις αντίστοιχες βαλβίδες. Ο ήχος S1 προέρχεται από το κλείσιμο της μιτροειδούς βαλβίδας και της τριγλώχινας βαλβίδας. Ο ήχος S2 προέρχεται από το κλείσιμο της αορτικής και της πνευμονικής βαλβίδας. Όταν οι καρδιακοί ήχοι αναφέρονται ως “Lub-Dub”, το S1 είναι το “Lub” και το S2 είναι το “Dub”. Το σημείο του Erb είναι μια σημαντική θέση ακρόασης και στην περίπτωση ενός φυσήματος με χαρακτήρα decrescendo στην φάση της διαστολής σε ασθενή με πυρετό άγνωστης αιτιολογίας, η παραπομπή στον καρδιολόγο για υπέρηχο θα είναι με την υποψία λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας, που απασχολεί και τις αντίστοιχες βαλβίδες, με αποτέλεσμα τόσο την ανεπάρκεια όσο και την στένωσή τους.
3. Όσα περιστατικά οξείας χαλαρής παράλυσης (κάτω άκρων) έχεις μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2022 θα πρέπει να τα αποδόσεις στον εντεροϊό D68. Αυτό μας παρουσιάζει το αμερικανικό CDC εκτάκτως.
Severe Respiratory Illnesses Associated with Rhinoviruses and/or Enteroviruses
Δευτέρα 26/09/2022
1. Το παρακάτω editorial στοχεύει να παρουσιάσει τις τρέχουσες υποθέσεις σχετικά με την αιτιολογία της οξείας ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας στα παιδιά, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της αυτοάνοσης ηπατίτιδας δευτερογενώς σε έδαφος ιογενούς λοίμωξης.
Hepatitis of Unknown Origin in Children. Is Autoimmunity at Play?
2. Σε παιδιά με Συγγενή Υπερπλασία των Επινεφριδίων που λάμβαναν θεραπεία με συμπλήρωμα άλατος, βρέθηκαν να χρειάζεται να χορηγούνται χαμηλότερες δόσεις υδροκορτιζόνης και φθοριοϋδροκορτιζόνης τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής τους, χωρίς διαφορά στο βάρος, στο μήκος και στην αρτηριακή πίεση σε σύγκριση με παιδιά που δεν έλαβαν συμπλήρωμα αλατιού. Επομένως, η λήψη συμπληρωμάτων χλωριούχου νατρίου στους πρώτους 3-6 μήνες της ζωής μπορεί να είναι αποτελεσματική στην μείωση της δόσης των εξωγενών ορμονών. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω προοπτικές μελέτες για να επιβεβαιωθεί αυτή η υπόθεση. Επιπλέον, αυξημένος ΔΜΣ και υψηλή συχνότητα αρτηριακής υπέρτασης βρέθηκαν σε ολόκληρη την κοόρτη, υποδεικνύοντας ότι η αύξηση βάρους και οι αρνητικές επιπτώσεις στην αρτηριακή πίεση, λόγω των γλυκοκορτικοειδών και των αλατοκορτικοειδών μπορεί να εμφανιστούν ήδη νωρίς στα πρώτα χρόνια της ζωής.
Treatment of congenital adrenal hyperplasia in children aged 0–3 years
3. Το νέο updated report της GINA για το 2022 ανάμεσα στις 250 σελίδες του παρουσιάζει μέσα σε λίγες κατανοητές γραμμές ότι σε ένα ήπια-μέτρια ελεγχόμενο άσθμα στα παιδιά (γιατί το μη ελεγχόμενο θα το προχωρήσεις με τους νέους βιολογικούς παράγοντες – πχ την ομαλιζουμάμπη – στα μεγάλα εξειδικευμένα κέντρα), όταν με χαμηλές δόσεις εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών, από μόνες τους ή σε συνδυασμό με φορμοτερόλη ή/και αντιλευκοτριένια, έχεις επιτύχει καλό έλεγχο των συμπτωμάτων τον προηγούμενο μήνα αγωγής, τότε δεν θα χρειασθεί να χρησιμοποιήσεις τα λεγόμενα SABA, LABA, LAMA μόρια, που από μόνα τους έχουν αμφίβολη δράση και αποτέλεσμα.
Δευτέρα 19/09/2022
1. Από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούλιο του 2022, στην περιφέρεια της Λιγυρίας της βόρειας Ιταλίας, η συχνότητα του πολυσυστημικού φλεγμονώδους συνδρόμου (MIS-C) μεταξύ των παιδιατρικών ασθενών που είχαν μολυνθεί με SARS-CoV-2 ήταν 38,7 ανά 100.000 πληθυσμό, υψηλότερη από αυτή της μυοκαρδίτιδας μετά τον εμβολιασμό για την COVID-19. Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η σοβαρότητα της καρδιακής νόσου που σχετίζεται με το MIS-C υπερτερεί του κινδύνου μυοκαρδίτιδας μετά το εμβόλιο για την COVID-19.
Protection against MIS-C outweighs the risk of myocarditis after Covid-19 vaccination in children
2. Δεν είναι σαφές ακόμη πόσο καλά οι δύο δόσεις του εμβολίου BNT162b2 προστάτευσαν τα μικρά παιδιά ή η μια αναμνηστική δόση τους εφήβους από συμπτωματικές και ασυμπτωματικές λοιμώξεις από τον SARS-CoV-2 και της παραλλαγής του Omicron (B.1.1.529). Στο The Lancet Infectious Diseases, η Ofra Amir και οι συνεργάτες της αναφέρουν ότι τα μελετημένα παιδιά στο Ισραήλ ηλικίας 5 έως 10 ετών που έλαβαν δύο δόσεις (του BNT162b2) και οι έφηβοι ηλικίας 12 έως 15 ετών που έλαβαν μία αναμνηστική δόση είχαν σημαντικά μειωμένο ποσοστό λοιμώξεων από τον SARS-CoV-2 κατά την διάρκεια μιας περιόδου κυριαρχίας της Omicron τις εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό τους.
3. Στην βραβευμένη ταινία του 1992, Lorenzo’s Oil, ο Νικ Νόλτε κι η Σούζαν Σαράντον υποδύονται τον Augusto και την Michaela Odone, γονείς που αναζητούσαν μια θεραπεία για την αδρενολευκοδυστροφία του γιου τους Lorenzo, η οποία οδήγησε και στην πραγματική ζωή στην ανάπτυξη του ελαίου του Lorenzo, ενός θεραπευτικού μονοακόρεστου ελαίου μακράς αλύσου. Οι γονείς αυτοί, ξεκινώντας από το μηδέν, διαβάζοντας Βιοχημεία και Ιατρική κατάφεραν να φτάσουν κοντά και στην σημερινή υποστηρικτική θεραπεία τέτοιων ασθενειών.
Συνεπώς, κάθε κλινική περίπτωση κρύβει από πίσω της εναν καταρράκτη βιοχημικών μονοπατιών, που οφείλουμε να γνωρίζουμε, όπως κάνανε κι οι ευφυείς γονείς του Λορέντζο, πριν να αντιμετωπίζουμε, ανοίγοντας πάντα διάπλατα την διαφοροδιαγνωστική μας “βεντάλια” μπροστά σε ένα περιστατικό.
Αυτό μπορεί να συμβεί και με την αναγωγική ουσία γλουταθειόνη. Η ενδοηπατική γλουταθειόνη αποτοξινώνει τον οργανισμό μας από τον τοξικό μεταβολίτη της παρακεταμόλης, NAPQI, που είναι υπεύθυνος για ηπατοτοξικότητα.
Μελέτες σε πειραματόζωα υποδεικνύουν ότι ο ρυθμός μείωσης της γλουταθειόνης συσχετίζεται με την ηπατοτοξικότητα που σχετίζεται με την παρακεταμόλη και ότι εμφανίζεται αυτή στην απώλεια του 70% των ενδοηπατικών αποθεμάτων γλουταθειόνης από τις φυσιολογικές της τιμές. Αν εχεις δηλαδή πάνω απο 70% διαπιστωμένη απώλεια ηπατικής γλουταθειόνης θα πρέπει να ψάξεις ταυτόχρονα και για άλλα αίτια ηπατοτοξικότητας, πλην της οξείας δηλητηρίασης, όταν αυτή δεν υφίσταται. Αν δεν έχεις πιάσει το κατώφλι αυτό, μάλλον άλλη είναι η αιτία της ηπατικής δυσλειτουργίας.
Τα άτομα που έχουν χαμηλή αρχική ενδοηπατική γλουταθειόνη είναι πιθανό να διατρέξουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ηπατοτοξικότητα σχετιζόμενη με την παρακεταμόλη (HIV, κυστική ίνωση, μυοπάθειες, χρόνιες ηπατοπάθειες, ηλικιωμένοι, οξεία non-staggered δηλητηρίαση στα μικρά παιδιά, ταυτόχρονες λοιμώξεις από ηπατοτρόπους ιούς).
Δευτέρα 12/09/2022
Σήμερα την τιμητική τους έχουν τα case reports, αφού τέτοια είναι η φύση των περιστατικών που μπορεί να χτυπήσουν την πόρτα του ιατρείου μας πλέον. Ποια είναι η απάντηση αναμεταξύ μας; Η βιβλιογραφική επαγρύπνηση:
1. Να και κάτι που αρχίζει να εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε ασθενείς μετά απο λοίμωξη απο κοροναϊό και από ιώσεις γενικότερα. Η γνώση του συνδρόμου Tietze, θα μας οδηγήσει, αφού τα ένζυμα φλεγμονής της καρδιάς ειναι αρνητικά, να προβούμε σε μαγνητική θώρακα και να αναγνωρίσουμε αυτή την επίμονη αλλά καλοήθη χονδρίτιδα του στέρνου.
Tietze’s Syndrome Post-COVID-19 Infection in an Adult Patient
2. Aυτοάνοση σκληρυντική χολαγγειίτιδα με ταυτόχρονη λοίμωξη από SARS-CoV-2 και υπερτρανσαμινασαιμία σε παιδί – μια ενδιαφέρουσα περίπτωση.
Δευτέρα 05/09/2022
1. Εάν εισαγάγω ποικιλία τροφίμων κατά τον απογαλακτισμό, μειώνω τον κίνδυνο κοιλιοκάκης και τροφικών αλλεργιών έχουν δει οι επιστήμονες που εισήγαγαν αυτές τις τροφές, μεταξύ του τέταρτου και του έκτου μήνα ζωής, στο πρόγραμμα διατροφής βρεφών στην Φινλανδία. Αν δεν είναι απαραίτητο δεν αποφεύγω ένα αλλεργιογόνο, ζω σε φυσικό περιβάλλον (όταν πηγαίνετε για παράδειγμα για τρέξιμο σε πάρκο, αγκαλιάστε τα δέντρα, έτσι αλλάζει η χλωρίδα του εντέρου σας και μειώνεται ο κίνδυνος δυσβίωσης). Μην χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά τουλάχιστον αν δεν έχετε επιπλοκές στους ασθενείς σας. Εισαγάγετε την ανοσοθεραπεία τροφίμων από το στόμα, λοιπόν, πολύ νωρίς. Με αυτό το πρόγραμμα μείωσαν εκεί τις ειδικές δίαιτες κατά 50% μέχρι τη σχολική ηλικία.
2. Σύμφωνα με μια μικρή μελέτη, τα συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας ελέγχου της ουροδόχου κύστης και της ασυνήθιστης ροής ούρων, είναι διαδεδομένα σε παιδιά με κλασική βρεφική νόσο Pompe (IOPD), παρόλο που ξεκινούν νωρίς τη θεραπεία ενζυμικής υποκατάστασης (ERT). Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι παιδίατροι θα πρέπει να επιδιώξουν ενεργά να αναγνωρίσουν τα παιδιά με IOPD και με συμπτώματα του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος και να παραπέμψουν αυτούς τους ασθενείς σε ουρολόγο για αξιολόγηση για να διασφαλίσουν ότι παρέχεται έγκαιρη και κατάλληλη θεραπεία.
Δευτέρα 29/08/2022
Τα παιδιά και οι έφηβοι με COVID-19 είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σπάνιες αλλά δυνητικά σοβαρές παθήσεις, όπως θρόμβους αίματος στους πνεύμονες ή τις φλέβες τους, καρδιακά προβλήματα, νεφρική ανεπάρκεια ή διαβήτη τύπου 1 σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους χωρίς COVID-19, σύμφωνα με νέα πρόσφατη μελέτη δημοσιευμένη στο Morbidity and Mortality Weekly Report στις 5/8/22.
“Οι στρατηγικές πρόληψης της νόσου COVID-19 είναι κρίσιμες και περιλαμβάνουν αφενός την πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό SARS-CoV-2 αφετέρου την πρόληψη των επακόλουθων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων και των καταστάσεων μετά την νόσο”, έγραψαν ερευνητές από το CDC και είναι μία πρώτη πυξίδα για τους παιδιάτρους της πρωτοβάθμιας να δίνουμε δικαιολογημένα κι εύλογα έλεγχο προληπτικά και σε όλα τα παιδιά που νοσούν από κοροναιο ένα μήνα μετά, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Κατά την ταπεινή γνώμη μου ό,τι δεν μπορείς να ελέγξεις καλά στην παιδιατρική κοινότητα εξωνοσοκομειακά (πήξη, μυοκάρδιο, νεφροί) θα πρέπει να το προσθέσεις υποχρεωτικά στον έλεγχό σου ένα μήνα μετά την νόσηση σε όλα τα παιδιά, δυστυχώς.
Δευτέρα 22/08/2022
1. Ευτυχώς που ήρθε ο τροπικός κοροναϊός sars-cov-2 να μας θυμίζει καθημερινά πως ό,τι συμβαίνει στην μακρυνή Wuhan, μπορεί να συμβεί και στον Βόλο, για παράδειγμα. Ξανά, λοιπόν και φέτος το ίδιο άρθρο που είχα παρουσιάσει και πέρυσι τον Ιούλιο από το Nature, για το τι μπορεί να κάνει ο ιός, δηλαδή την αναζωπύρωση μιας λανθάνουσας λοίμωξης από τον EBV.
“Από το ίδιο το 1ο κύμα της πανδημίας στην Wuhan (σε μια αναδρομική μελέτη), ουσιαστικά το 50% των μελετούμενων νεαρών ασθενών από κοροναϊό ήταν συνλοιμωξη με τον EBV(!!!) επειδή επανενενεργοποιήθηκε ο ίδιος στα νευρικά γάγγλιά τους.
Άρα δεν θα πρέπει να προσπερνάμε αψήφιστα τις υψηλά εμπύρετες και ορολογικά διαγεγνωσμένες λοιμώδεις μονοπυρηνώσεις της τελευταίας περιόδου στα παιδιά και στους νέους ενήλικες, αλλά να τις συνδυάζουμε πάση θυσία και με ανίχνευση του κοροναϊού στα βιολογικά υγρά (στους νέους και στα παιδιά φωλιάζει και στο πεπτικό, να σκεφθούμε και την pcr του ορθού πλην του φαρυγγικού επιχρίσματος), μαζί με το ιστορικό και τον ορολογικό έλεγχο των ερπητοϊών που μας απασχολούν (δείκτες ανάρρωσης/ενεργοποίησης EBV: anti-VCA IgG + anti-EBNA IgG + anti-EA IgG). Με άλλα λόγια αν υποπτεύεσαι κοροναϊό και πέφτεις μπροστά σε μια λοιμώδη, μην είσαι τόσο σίγουρος ότι είναι πρωτολοίμωξη, αλλά επανενεργοποίηση της σε έδαφος κοροναιού, που πρέπει να τον ψάξεις και στην συνέχεια έστω κι αν έχεις αρχικό αρνητικό φορτίο στο σάλιο”.
Επομένως, είναι η καλύτερη περίοδος για να δίδεις ειδικές ορολογικές εξετάσεις στους παιδιατρικούς ασθενείς σου με μια υποτιθέμενη πρωτολοίμωξη από τον EBV και ένα μήνα μετά, αναζητώντας για παράδειγμα τον πολλαπλασιασμό των VCA IgG.
Positive Epstein–Barr virus detection in coronavirus disease 2019 (COVID-19) patients
Epstein-Barr virus Laboratory Testing CDC
2. Το φυσικό καουτσούκ περιέχει πρωτεΐνες οι οποίες, μετά από επανειλημμένη επαφή, μπορεί να οδηγήσουν σε ευαισθητοποίηση ή κλινική αλλεργία τύπου 1. Οι πιπίλες από φυσικό καουτσούκ είναι πιο δημοφιλείς. Οι γονείς που αγοράζουν αυτές τις πιπίλες το κάνουν επειδή τις θεωρούν πιο φιλικές προς το περιβάλλον και απαλλαγμένες από χημικές ουσίες όπως το PVC και τις φθαλικές ενώσεις. Ωστόσο, μπορεί να υποτεθεί ότι το συχνό πιπίλισμα μιας πιπίλας από φυσικό λάτεξ θα αυξήσει τον επιπολασμό της ευαισθητοποίησης και της αλλεργίας.
Δευτέρα 15/08/2022
Η παρακάτω ενδιαφέρουσα περιγραφή περιστατικού υπογραμμίζει ότι η ρήξη υδατιδικής κύστης θα πρέπει να περιλαμβάνεται στην διαφορική διάγνωση της αναφυλαξίας χωρίς προφανή αιτιολογία, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου η νόσος της υδατίδας είναι ενδημική (ολόκληρη η Ελλάδα δηλαδή και ειδικά η Μακεδονία κι η Θεσσαλία). Η ρήξη μιας υδατιδικής κύστης, που οδηγεί σε αναφυλαξία, απαιτεί έγκαιρη διάγνωση, αντιμετώπιση και επείγουσα παρέμβαση. Οι κύστεις, όσο μεγενθύνονται, τείνουν δια της βαρύτητας να εγκαθίστανται στα χαμηλότερα σημεία της κοιλιακής χώρας, στον δουγλάσειο χώρο στα κορίτσια, μεταξύ των πετάλων του περιτοναίου, προκαλώντας και χρόνια πιεστικά φαινόμενα (όπως μια δευτεροπαθή νυκτερινή ενούρηση) ή τα χρόνια άτυπα κοιλιακά άλγη, πριν ραγούν.
Anaphylactic shock following minor abdominal trauma as the initial presentation of Echinococcus cyst
Δευτέρα 08/08/2022
Τα κενά επικοινωνίας παραμένουν ανοιχτά μεταξύ των γιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης και των ειδικών που μοιράζονται ασθενείς, παρά τις πιθανές συνδέσεις μέσω βελτιωμένων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας (EHR’s).
Η έλλειψη επικοινωνίας θα μπορούσε να επηρεάσει μεγάλο αριθμό ασθενών σε ολόκληρη την χώρα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που εξέτασε τις συνδέσεις μεταξύ γιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης (PCP’s) και των ειδικών. Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Annals of Family Medicine. Η μελέτη βρήκε σημαντικά κενά στην επικοινωνία μεταξύ των γιατρών που φροντίζουν αμοιβαία ασθενείς, με πιθανές επιπτώσεις στους ασθενείς, όπως τις καθυστερημένες διαγνώσεις (βλ. άγνοια, καθυστέρηση στην αναγνώριση μιας νέας νοσολογικής οντότητας όπως του mis-c από τον ειδικό εφημερεύοντα ή της ηπατίτιδας αγνώστου αιτιολογιας, με ή από κοροναϊό την περίοδο που διανύουμε, έλλειψη διαφοροδιάγνωστικής ικανότητας, πραγματικό έλλειμμα επικαιροποιημένης εκπαίδευσης δηλαδή), περιττές εξετάσεις και δυσαρέσκεια ασθενών και γιατρών.
Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης φάνηκε ότι η επικοινωνία των γιατρών μπορεί να έχει βελτιωθεί από το 2008, αλλά τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλύτερα το 2019. Η έρευνα έκανε δύο ερωτήσεις:
1. “Όταν παραπέμπετε έναν ασθενή σε έναν ειδικό, πόσο συχνά στέλνετε στον ειδικό ειδοποίηση για το ιστορικό του ασθενούς και τον λόγο για την επίσκεψη;”
2. “Πόσο συχνά λαμβάνετε χρήσιμες πληροφορίες για τους ασθενείς που παραπέμπετε από τον ειδικό;”
Οι επιλογές απάντησης ήταν:
1. «Πάντα ή τις περισσότερες φορές»,
2. «Μερικές φορές» και
3. «Σπάνια ή ποτέ»
Συνολικά το 22% των PCP’s ανέφερε ότι «μερικές φορές» ή «σπάνια ή ποτέ» έστειλαν κλινικές πληροφορίες σε ειδικούς κατά την στιγμή της παραπομπής και έως και το 35% ανέφερε ότι “μερικές φορές” ή “σπάνια ή ποτέ” έλαβαν πληροφορίες από ειδικούς μετά από διαβουλεύσεις, ανέφερε η μελέτη (δηλαδή σε μεγαλύτερο ποσοστό οι πρωτοβάθμιοι δεν μπόρεσαν να ενημερωθούν ποτέ για την πορεία υγείας των ασθενών τους, για να γίνουν καλύτεροι ή να συνεισφέρουν στην διαφορική διάγνωση την ώρα που την χρειάσθηκε ο ασθενής).
Οι γιατροί που συμμετείχαν στην μελέτη αυτή είχαν μεγάλο κίνητρο με την εξελιγμένη χρήση Ηλεκτρονικού Μητρώου Υγείας, επομένως οι πραγματικές επικοινωνιακές συμπεριφορές σε εθνικό επίπεδο είναι πιθανώς χειρότερες από ό,τι βρέθηκαν. Επειδή πρόκειται για αναλογίες στο επίπεδο του γιατρού της κοινότητας, ο αριθμός των ασθενών που δυνητικά επηρεάζονται είναι μεγάλος. Επιπλέον, η παρουσία οποιασδήποτε επικοινωνίας μεταξύ παρόχων δεν εγγυάται ότι οι γιατροί στέλνουν ή λαμβάνουν τις βέλτιστες πληροφορίες που απαιτούνται για τη λήψη κλινικών αποφάσεων. Απαιτείται περισσότερη ποιοτική μέτρηση της μεταξύ επικοινωνίας, επειδή δεν αρκεί να υποθέσομε ότι τα αυτοματοποιημένα συστήματα θα βελτιώσουν τις συνδέσεις μεταξύ των γιατρών και ειδικών ανέφερε η μελέτη.
Communication Gaps Persist Between Primary Care and Specialist Physicians
Δευτέρα 01/08/2022
1. Σύμφωνα με τους ερευνητές της παρακάτω πρόσφατης έρευνας, η ταυτόχρονη μόλυνση με δύο ιούς – τον AAV2 και έναν αδενοϊό, ή λιγότερο συχνά τον ιό του έρπητα HHV-6 – θα μπορούσε να προσφέρει την καλύτερη εξήγηση για τις πρόσφατες περιπτώσεις οξείας ηπατίτιδας που παρατηρήθηκαν σε παιδιά. Δύο μελέτες, που διεξήχθησαν στο Λονδίνο και στην Γλασκόβη, διαπίστωσαν ανεξάρτητα ότι ο AAV2 (αδενοϊο – σχετιζόμενος ιός 2) ήταν παρών σε αυξημένα επίπεδα σε δείγματα αίματος από μικρούς ασθενείς με ανεξήγητη ηπατίτιδα. Ο AAV2 δεν είναι αδενοϊός αλλά είναι μέλος της οικογένειας των παρβοϊών. Δεν έχει συσχετισθεί στο παρελθόν με ασθένεια και χρειάζεται έναν «βοηθητικό» ιό για να αναπαραχθεί. Και οι δύο μελέτες, οι οποίες δημοσιεύονται ως προ εκτύπωση και δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους κριτές, απέκλεισαν την πιθανότητα πρόσφατης ή προηγούμενης μόλυνσης από τον SARS-CoV-2 ως άμεση αιτία οξείας ηπατίτιδας.
Οι επιστήμονες επίσης δεν κατανοούν σαφώς τους λόγους που τα κρούσματα αυτά εμφανίζονται τώρα. Μια υπόθεση είναι ότι τα “καλα” lockdown λόγω της πανδημίας μπορεί να διαδραμάτισαν κάποιον ρόλο, για παράδειγμα αλλάζοντας την συνήθη κυκλοφορία άλλων ιών ή εμποδίζοντας τα παιδιά να αναπτύξουν άμυνες απέναντι σε ιούς με τους οποίους δεν ήρθαν συχνά σε επαφή.
Paediatric hepatitis is linked to infection with two viruses, studies find
2. Μερικές ενδιαφέρουσες σημειώσεις τοξικολογίας και φαρμακοκινητικής της παρακεταμόλης από το αμερικανικό family practice notebook, χρήσιμες και για αυτούς που εφημερεύουν και για εκείνους που δραστηριοποιούνται στην κοινότητα. Σίγουρα η μορφή του υπόθετου δεν παρουσιάζει το φαινόμενο της πρώτης διόδου από το ήπαρ, σε σχέση με τις τυχαίες ή σκόπιμες δηλητηριάσεις από το στόμα (όπως για εκείνα τα μωρά που ακούμε ότι “κατέβασαν” όλο το μπουκάλι του Depon), αφού η απορρόφηση του φαρμάκου πραγματοποιείται από τις κάτω και μέσες φλέβες του ορθού απευθείας στην συστηματική κυκλοφορία (πού χρόνος να σκεφθείς την φυσιολογία και την ανατομία κατά την επείγουσα πρακτική της εφημερίας σου, σωστά;), ενώ συγκεντρώσεις >150mg/kg σε λιγότερο από 8ώρες θεωρούνται τοξικές στον παιδιατρικό ασθενή (με ανώτερο επιτρεπτό θεραπευτικό όριο τα 90mg/kg/24h). Οι παρασκευάστριες φαρμακοβιομηχανίες σκόπιμα αφήνουν μεγάλο gap συγκέντρωσης ανάμεσα στα θεραπευτικά και τοξικολογικά όρια του φαρμάκου, ώστε η οποιαδήποτε σοβαρή δηλητηρίαση να έχει συμβεί δύσκολα και με ατυχηματικό/δόλιο τρόπο.
Δευτέρα 25/07/2022
1. Ξεφυλλίζοντας το πρωινό φύλλο του New England Journal of Medicine η ματιά μου έπεσε στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο στο οποίο τα δεδομένα μιας μελέτης από την Σιγκαπούρη έδειξαν ότι κατά την διάρκεια μιας περιόδου όπου κυριαρχούσε η παραλλαγή Όμικρον, ο εμβολιασμός με το εμβόλιο BNT162b2 μείωσε τους κινδύνους μόλυνσης από SARS-CoV-2 και νοσηλείας, που σχετίζεται με την Covid-19, σε παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών.
Effectiveness of BNT162b2 Vaccine against Omicron in Children 5 to 11 Years of Age
2. Στις αρχές του 2022, ένα κέντρο μεταμόσχευσης ήπατος στην Ολλανδία αντιμετώπισε πέντε παιδιά με απροσδιόριστης αιτιολογίας οξεία ηπατική ανεπάρκεια. Τέσσερα παιδιά υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος, ένα ανάρρωσε αυθόρμητα. Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο σκιαγραφείται η κλινική πορεία και η πλήρης διαγνωστική προσπέλαση αυτών των ασθενών. Τρεις από τους πέντε ασθενείς εμφάνισαν σταδιακή μείωση της ηπατικής λειτουργίας και ήπια νευρολογικά συμπτώματα. Τα κλινικά και ιστολογικά τους ευρήματα ήταν σύμφωνα με την ηπατίτιδα αυτή. Τρεις από τους ασθενείς είχαν όλοι μια προηγηθείσα λοίμωξη από SARS-CoV-2 και οι δύο από αυτούς ήταν τώρα θετικοί στο DNA του αδενοϊού. Δύο ασθενείς είχαν προχωρημένη ηπατική ανεπάρκεια και εγκεφαλοπάθεια και υποβλήθηκαν σε αιμοκάθαρση ως γέφυρα για την μεταμόσχευση του ήπατός τους.
3. Παρακεταμόλη. Ένα χημικό μόριο ηλικίας 150 ετών στην υπηρεσία της ανθρωπότητας, ενόψει της διαχείρισης του πυρετού από κοροναϊό στο σπίτι. Κι η παρακάτω κοορτή των μελετητών αποδεικνύει in vitro και in vivo την υπερτερότητά της στην διαχείριση αρχικά της υπερφλεγμονώδους απάντησης του οργανισμού μας, μέσω της μείωσης των ACE-2 υποδοχέων για τον κοροναϊό.
Δευτέρα 18/07/2022
Δημοσιεύθηκε η νέα κοινή έκθεση του ECDC και του γραφείου του Π.Ο.Υ. της Ευρώπης με την επισκόπηση των καταγεγραμμένων κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας αγνώστου αιτιολογίας σε παιδιά έως 16 ετών και των διαθέσιμων πληροφοριών γύρω από αυτή, χάρη στο ευρωπαϊκό σύστημα επιτήρησης (TESSy, The European Surveillance System) του ECDC.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, στις 30 Ιουνίου (ζεστά από τον φούρνο) φέτος ο αριθμός των αναφερθέντων κρουσμάτων ήταν 473 σε 21 χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Δανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Σερβία, Ισπανία, Σουηδία, Μεγάλη Βρετανία). Ο μεγαλύτερος αριθμός είναι στην Μεγάλη Βρετανία, με 268 κρούσματα, με δεύτερη την Ισπανία με 40 και μετά την Ιταλία με 35. Σε σύγκριση με το τελευταίο δελτίο της 17ης Ιουνίου, έχουν αναφερθεί 27 νέα κρούσματα σε 10 χώρες (δύο στην Ιταλία). Περίπου τρεις στις τέσσερις περιπτώσεις (76,1%) αφορούν παιδιά ηλικίας έως 5 ετών. Υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες για την κλινική έκβαση για 302 από τις 473 πιθανές περιπτώσεις: 221 έχουν αναρρώσει, 80 εξακολουθούν να βρίσκονται σε θεραπεία και υπήρξε ένας θάνατος. Επιπλέον, οι διαθέσιμες πληροφορίες για 295 περιπτώσεις υποδεικνύουν ότι το 29,5% (87) χρειάσθηκε νοσηλεία στη ΜΕΘ, και οι διαθέσιμες για 242 περιπτώσεις δείχνουν ότι το 8,3% (20) έλαβε μεταμόσχευση ήπατος.
Τέλος, όσον αφορά στις έρευνες για λοιμογόνους παράγοντες, από τα 364 κρούσματα που αναλύθηκαν για αδενοϊό, περίπου τα μισά (192, 52,7%) ήταν θετικά. Από τις 322 περιπτώσεις στις οποίες πραγματοποιήθηκε PCR για SARS-CoV-2, το 10,9% (35 περιπτώσεις) ήταν θετικές. Τα ορολογικά αποτελέσματα ήταν διαθέσιμα μόνο για 61 περιπτώσεις, με 63,9% θετικά (39). Οι περισσότερες από τις 113 περιπτώσεις που αναφέρθηκαν για εμβολιασμό κατά της COVID-19 δεν είχαν εμβολιαστεί (85,8%).
“Joint ECDC-WHO/Europe Hepatitis of Unknown Origin in Children Surveillance Bulletin”
Δευτέρα 11/07/2022
Ιωλκός-Πύλος-Τροία (Πελίας – Νηλέας – Νέστορας – Βασίλης Κωνσταντακόπουλος).
Μέρη με κοινές ιστορίες ανθρώπων που ξεκίνησαν από το μηδέν και κατάκτησαν τον κόσμο.
Με μια σύντομη βιβλιογραφική ανάπαυλα, γεμίζουμε δυνάμεις.
Δευτέρα 04/07/2022
1. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός τεκουσών και νεογνών που υποβάλλονται σε εναλλακτικές πρακτικές περί τον τοκετό στο σπίτι.
Ο παιδίατρος πρέπει να ερωτηθεί σχετικά με αυτές τις πρακτικές κατά την διάρκεια της προγεννητικής συμβουλευτικής, ώστε να πείσει το ζευγάρι για το αντίθετο, καθώς και μπορεί να χρειασθεί να αντιμετωπίσει ασθενείς στους οποίους έχουν ήδη πραγματοποιηθεί αυτές, “κατόπιν εορτής”.
Η γνώση των κινδύνων και των “οφελών” που συνδέονται με αυτές τις εναλλακτικές πρακτικές επιτρέπει στον παιδίατρο να είναι σε θέση να παρέχει τις κατάλληλες συμβουλές στις οικογένειες και να μπορεί να αξιολογεί και να θεραπεύει κατάλληλα όταν ενδείκνυται.
Ο σκοπός του παρακάτω ενδιαφέροντος ελεύθερου άρθρου στο Pediatrics είναι να εκπαιδεύσει τους παιδιάτρους σχετικά με τις αναδυόμενες πρακτικές, παρέχοντας πληροφορίες που μπορούν να τις αναφέρουν στους γονείς ή που μπορεί να είναι χρήσιμες για την αξιολόγηση του μολυσματικού κινδύνου. Οι εναλλακτικές πρακτικές γέννησης που συζητούνται σε αυτό το άρθρο περιλαμβάνουν:
1.Την βύθιση στο νερό της εγκύου για τον τοκετό και την γέννα (κίνδυνος λιστερίωσης και λεγιονέλλωσης)
2.Το vbac στο σπίτι (!!)
3. Το vaginal seeding
4. Η επικίνδυνη αναβολή της αποκοπής του ομφάλιου λώρου (“γέννηση λωτού”)
5. Εθιμικές πρακτικές χειρισμών στον πλακούντα
6. Καθυστέρηση στον εμβολιασμό κατά της ηπατίτιδας Β κατά την γέννηση
7. Αναβολή της οφθαλμικής προφύλαξης
8. Καθυστέρηση του πρώτου μπάνιου
Risks of Infectious Diseases in Newborns Exposed to Alternative Perinatal Practices
2. Μου αρέσει πολύ να διασχίζω καθημερινά το κέντρο της πόλης του Βόλου περπατώντας. Και το βλέμμα μου πάντα κατευθύνεται και προς την εμπορική-επιχειρηματική πλευρά του. Και διαπιστώνω πως άδικα κι αδικαιολόγητα πολλές φορές πάντα κάποιοι επαγγελματικοί χώροι που ασχολούνται με την υγεία του παιδιού παραμένουν εμφανώς κλειστοί, χωρίς κινητικότητα και για λόγους για τους οποίους ωθούν αναγκαία τις οικογένειες με παιδιά να απευθύνονται σε άλλα παιδιατρικά ιατρεία, καταστρατηγώντας έτσι το καθορισμένο πρόγραμμα των δεύτερων, ώστε να μείνουν τελικά όλοι ικανοποιημένοι ως προς την παιδιατρική εποπτεία και τους εμβολιασμούς τους.
Ένας από τους προφανείς λόγους ήταν η συστολή λόγω της πανδημίας της COVID-19 και οι πρώιμες προσπάθειες να σταματήσει η εξάπλωσή της οδήγησε πολλούς στις Η.Π.Α., για παράδειγμα, να καθυστερήσουν την μη επείγουσα και εκλεκτική ιατρική περίθαλψη, με αποτέλεσμα πολλά ιατρεία να αναστείλουν την λειτουργία τους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η χαμένη φροντίδα κατά την διάρκεια της πανδημίας μπορεί να συνέβαλε στην αυξημένη θνησιμότητα σε ενήλικες από άλλες αιτίες εκτός της COVID-19, αλλά υπάρχει μικρή έρευνα σχετικά με τον επιπολασμό των χαμένων τακτικών παιδιατρικών επισκέψεων στις Η.Π.Α..
Τον Μάρτιο του 2021, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια συγχρονική διαδικτυακή έρευνα σε 2.074 αμερικανούς γονείς παιδιών 12 ετών και κάτω για την μέτρηση του ποσοστού των παιδιών που έχασαν την παιδιατρική φροντίδα και τους εμβολιασμούς τους κατά τους πρώτους 12 μήνες της πανδημίας COVID-19. Συνολικά, το 41,3% των γονέων ανέφερε ότι το μικρότερο παιδί τους έχασε μια συνήθη ιατρική επίσκεψη λόγω της πανδημίας COVID-19. Η απώλεια φροντίδας ήταν πιο συχνή σε παιδιά μεγαλύτερα των δύο ετών και σε παιδιά Ισπανόφωνων. Το ένα τρίτο των γονέων ανέφερε επίσης ότι το παιδί τους έχασε έναν εμβολιασμό. Τα δεδομένα, μαζί με αναφορές από μητρώα εμβολίων που δείχνουν μειωμένη πρόσληψη και κάλυψη εμβολιασμού είναι πολύ ανησυχητικά, ιδιαίτερα καθώς η χώρα επιστρέφει σε δραστηριότητες πριν από την πανδημία, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης.
Η καθυστερημένη ή χαμένη παιδιατρική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων των χαμένων εμβολίων, θα μπορούσε να έχει σημαντικό μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην υγεία των παιδιών, των οικογενειών και των κοινοτήτων τους. Απαιτούνται προσπάθειες κάλυψης για να εξασφαλισθεί η συνέχεια της προληπτικής φροντίδας για όλα τα παιδιά σε όλη την υδρόγειο.
Δευτέρα 27/06/2022
Η εισαγωγή του γιαουρτιού από το 2ο έτος της ζωής εκμηδενίζει τον κίνδυνο εμφάνισης τροφικής αλλεργίας.
Inverse associations between food diversity in the second year of life and allergic diseases
Δευτέρα 20/06/2022
1.
Ταιριάζει σε ανέκδοτο, αλλά συνέβη στην πραγματικότητα τις προηγούμενες ημέρες και θα το διηγηθώ με μια πιο ιλαρή περιγραφή.
Τρεις παιδίατροι, άγνωστοι μεταξύ τους, ο πρώτος Ισπανός, ο δεύτερος Ιταλός κι ο τρίτος Έλληνας, ρωτήθηκαν από μια ανήσυχη μητέρα, μέσα από την αποστολή μηνύματος από γνωστή εφαρμογή μέσου κοινωνικής δικτύωσης, για ένα φλυκταινώδες εξάνθημα στο παιδί της που εμφανίστηκε γύρω από το στόμα και στα δάκτυλα των χεριών του και για πυρετό, πώς να το αντιμετωπίσουν στον τουριστικό προορισμό που βρίσκονταν στο εξωτερικό (Ιταλία).
Ο Ισπανός, οικογενειακός παιδίατρος του παιδιού, μπουκωμένος από την τοπική παέγια που απολάμβανε, δεν μπήκε καν στον κόπο να ανοίξει το μήνυμα-φωτογραφία. Ο Ιταλός συνάδελφος, στον προορισμό του περιστατικού, με γνήσιο θερμό ιταλικό ταπεραμέντο αναθεμάτισε την στιγμή που δέχθηκε το μήνυμα στο κινητό του “…uffa porca miseria…”. Ο Έλληνας, την στιγμή που βάδιζε στην λεπτή ισορροπία ενός τεντωμένου σχοινιού να φέρει εις πέρας το πολυπόθητο οικογενειακό ταξίδι μιας χρονιάρας μέρας, ανοίγοντας από καθαρά ουμανιστικό ενδιαφέρον και περιέργεια το μήνυμα του συγγενικού προσώπου του περιστατικού, “έριξε αυλαία” στην φωτογραφία που έβλεπε μπροστά του και άνοιξε στα μάτια του την τρέχουσα σχετική βιβλιογραφία που απασχολεί την ανθρώπινη κοινότητα πέρα από τα στενά μας γεωγραφικά σύνορα, ώστε να απαντήσει με ευθύ και ειλικρινή τρόπο σε μια απορία που ταλαιπωρεί ενδεχομένως ταυτόχρονα πολλές οικογένειες ανά την υφήλιο (“…η μανούλα αφού θέλει διάγνωση από το τηλέφωνο, θα την έχει αλλά μέσα από την ανάγνωση της πιο σύγχρονης επιστημονικής βιβλιογραφίας, λαμβάνοντας υπόψη το πιο ακραίο σενάριο…” σκέφτηκε ο Έλληνας συνάδελφος).
Και δεν ήταν άλλος ο λόγος της άμεσης παραπομπής σε εφημερεύον τριτοβάθμιο παιδιατρικό νοσοκομείο, από το να ληφθεί υλικό από τις φρέσκιες βλάβες για την διενέργεια PCR για την απομόνωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων (gold standard εξέταση), πλέον εξαπλούμενης αργά και σε χώρες μη ενδημικές. Στην αντίθετη καλύτερη περίπτωση να έβρισκε κανείς στην άμεση χρώση gram σταφυλόκοκκους.
Τουλάχιστον 20 χώρες έχουν αναφέρει νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων (ανάμεσα σε αυτές κι η Ιταλία). Μέχρι σήμερα δεν έχουν αναφερθεί σχετικοί θάνατοι.
Μεταξύ 13 και 26 Μαΐου, τουλάχιστον 257 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων αναφέρθηκαν στον ΠΟΥ από 20 χώρες όπου ο ιός δεν είναι ενδημικός. Σε μη ενδημικές χώρες, έστω κι ένα κρούσμα θεωρείται έξαρση.
Η αναλογία θανάτων από ευλογιά των πιθήκων κυμαίνεται ιστορικά από 0 έως 11% στον γενικό πληθυσμό και ήταν υψηλότερη μεταξύ των μικρών παιδιών. Τον τελευταίο καιρό, η αναλογία θανάτων ήταν περίπου 3 έως 6%.
Η μετάδοση απαιτεί στενή δερματική επαφή και υψηλό συγχρωτισμό (αναφέρθηκαν κρούσματα από συμμετοχή σε rave party στην Ευρώπη).
Το εξάνθημα τείνει να αναπτύσσεται πρώτα στο πρόσωπο (95%) πριν εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των ποδιών και των παλαμών. Μπορεί επίσης να εμφανισθεί στο στόμα, στα γεννητικά όργανα και στα μάτια. Οι δερματικές βλάβες συχνά εμφανίζονται αρχικά ως κηλίδες, εξελισσόμενες σε βλατίδες, κυστίδια, φλύκταινες και εσχάρες. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν από δύο έως τέσσερις εβδομάδες, με τους περισσότερους ανθρώπους να αναρρώνουν από την ασθένεια χωρίς θεραπεία. Τα νεογέννητα, τα παιδιά και τα άτομα με υποκείμενες ανοσολογικές ανεπάρκειες ενδέχεται να κινδυνεύουν από πιο σοβαρά συμπτώματα και θάνατο από ευλογιά των πιθήκων.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων συνήθως περιλαμβάνουν:
1. έντονο πυρετό
2. κεφαλαλγία
3. μυαλγίες
4. οσφυαλγία
5. αδυναμια
6. διόγκωση λεμφαδένων
7. εξάνθημα
Multi-country monkeypox outbreak: situation update
Μπορείτε να φαντασθείτε ποιος ήταν ο Έλληνας παιδίατρος; Ακριβώς, είμαστε όλοι εμείς οι ελευθεροεπαγγελματίες παιδίατροι της κοινότητας, που μοχθούμε με αυταπάρνηση καθημερινά και σε 24ωρη βάση και που πρέπει να απαιτούμε από τις οικογένειες να εξετάζουμε δια ζώσης σε κάθε περίπτωση τον ασθενή μας, που αμειβόμαστε για τον χρόνο και την προσφορά της γνώσης μας, που μπροστά μας έχουμε τον ασθενή και την οικογένειά του που αγωνιά, αλλά και που στο πλάι μας έχουμε ανοικτή την οθόνη του υπολογιστή στο “παράθυρο” της πιο τρέχουσας συναφούς παγκόσμιας ιατρικής βιβλιογραφίας.
2.
Επιτέλους φθάσαμε στη λύση του προβλήματος γιατί τελικά και οι Αμερικάνοι έφτασαν στο τελικό σημείο αντιμετώπισής του.
Και δικαστική διαμάχη (litigation) δεν ειναι να ξυλοκοπείς τον θύτη του εκφοβισμού. Κατάγγειλε το ίδιο το σχολείο που δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα.
Οι μελετητές στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο έχουν δει ότι εάν υπήρχε ομοφοβικός εκφοβισμός σε ένα σχολείο, αν κάνετε μήνυση σαν γονέας στο σχολείο όπου φοιτά το παιδί σας-θύμα του bullying και αν κερδίσετε την υπόθεση, ο εκφοβισμός σε αυτό το σχολείο μειώνεται κατά 23% και έχει αποτέλεσμα την εξάπλωση-spreading, επειδή πηγαίνει επίσης σε σχολεία που βρίσκονται στην κοντινή γειτονιά και ο εκφοβισμός σε αυτά τα σχολεία μειώνεται επίσης κατά 24%. Εάν χαθεί η υπόθεση, ο εκφοβισμός αυξάνεται τόσο στο σχολείο που είχε χαθεί η υπόθεση όσο και στα γειτονικά σχολεία.
Συμπέρασμα; Το “ταρακούνημα” της διεύθυνσης ενός σχολείου, είτε είναι δημόσιο είτε ιδιωτικό, με όλα τα έννομα μέσα που διαθέτουμε, στο πρόβλημα του σχολικού εκφοβισμού, μειώνει σημαντικά τόσο το ίδιο το φαινόμενο όσο και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές του.
Evaluating Litigation as a Structural Strategy for Addressing Bias-Based Bullying Among Youth
Δευτέρα 13/06/2022
Λίγο πριν να αναχωρήσω για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, καταθέτω μια διαπίστωση και μια κριτική για τις πολιτικές κατα της πανδημίας, όπως τοτε στα μισά του δρόμου, τωρα πλεον a posteriori. Όσοι με γνωρίζουν, ξέρουν πόσο υπέρμαχος είμαι των μέτρων προστασίας και των εμβολιασμών αλλά και πόσο όμως δεν συγχωρώ την πολιτική του lockdown.
Από τους πρώτους μήνες του 2020, η μαζική πληροφόρηση και η πολιτική των δυτικών χωρών δεν συγχώρησαν την Σουηδία που αντιμετώπισε την πανδημία ακολουθώντας μια διαφορετική στρατηγική από την συντριπτική πλειονότητα των χωρών του πλανήτη. Έτσι, περιοδικά, διαδόθηκαν εντελώς ψευδείς ειδήσεις σχετικά με την επιδημιολογική κατάσταση για το σκανδιναβικό κράτος.
Τις τελευταίες ημέρες, η Επιτροπή που συστάθηκε από την σουηδική κυβέρνηση, υπό την πίεση του κοινοβουλίου, επιβεβαίωσε ότι οι επιλογές υγείας της Σουηδίας για την διαχείριση της πανδημίας ήταν «θεμελιωδώς σωστές». Περισσότεροι από 17.000 άνθρωποι πέθαναν «από» ή «με» την covid-19 στην Σουηδία (Απρίλιος 2022), περισσότεροι κατά κεφαλήν θάνατοι από ό,τι στις γειτονικές σκανδιναβικές χώρες, αλλά λιγότεροι από ό,τι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες που είχαν επιλέξει συστηρά lockdown. Αν αναλογιστούμε την υπερβολική θνησιμότητα σε σύγκριση με το παρελθόν γενικώς, τα μόνα δεδομένα που μας επιτρέπουν να κάνουμε αξιόπιστες συγκρίσεις, τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας Eurostat δηλαδή, έδειξαν ότι η Σουηδία είχε 7,7% περισσότερους θανάτους το 2020 σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια και αυτή η “υπερβολική θνησιμότητα” είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Υπό το φως της τρέχουσας γνώσης, η Επιτροπή δήλωσε ότι τα lockdown και οι απαγορεύσεις που εισήχθησαν σε άλλες χώρες ήταν περιττά (εδώ η δήλωση της σουηδικής Επιτροπής ενέχει το σφάλμα της έπαρσης ή της μη συμπερίληψης της διαφορετικής δημογραφικής πυκνότητας της Σουηδίας). Δηλώθηκε πως έγιναν λάθη στις αρχές του 2020, αλλά επιτεύχθηκε η «σωστή ισορροπία» ειδικά σε ό,τι αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης. Τα νηπιαγωγεία, τα δημοτικά/γυμνάσια παρέμειναν ανοιχτά, ενώ τα πανεπιστήμια και τα λύκεια σε ορισμένες περιόδους μεταπήδησαν στην εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Δύσκολα θα δούμε στην Ελλάδα, για παράδειγμα, την δημιουργία μιας τέτοιας Επιτροπής!
Στην Σουηδία οι πολιτικοί είχαν ποντάρει τα πάντα στην εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτών και θεσμών, ενώ εδώ η αυταρχική διαχείριση της πανδημίας, από τα lockdown μέχρι τις υποχρεώσεις εμβολιασμού ανά ηλικία, έχει δημιουργήσει μόνο κοινωνική σύγκρουση. Ακόμη κι αν η δικαιολογία για τις επιλογές των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ήταν ότι οι Ευρωπαίοι είναι “λειτουργικοί αναλφάβητοι” – μια δικαιολογία που χρησιμοποιείται για όλα τα αυταρχικά και πατερναλιστικά μέτρα καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας – ακόμη και αυτή η υπόθεση μπορεί να σταλεί πίσω στον αποστολέα της.
Σύμφωνα με την μελέτη “Ο αντίκτυπος της πανδημίας Covid-19 στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη” από το Ινστιτούτο Cattaneo στην Bologna της Ιταλίας, η οποία συνοψίζει τα αποτελέσματα 12.000 συνεντεύξεων στην Ιταλία, την Γαλλία, την Ισπανία, την Γερμανία, την Ισπανία, την Πολωνία και την Σουηδία, που πραγματοποιήθηκαν το 2020 και το 2021, διαπιστώνεται τελικά πως είμαστε πολύ λίγο συνωμοσιολόγοι και καθόλου αντιεμβολιαστες “no-vax”. Συνεπώς, δεν χρειαζόταν να θεσπισθούν υποχρεώσεις εμβολιασμού sensu stricto. Η αποτυχία της υποχρέωσης είναι ιστορική: εφαρμόσθηκε πολλές φορές στο παρελθόν και ποτέ δεν έφερε καλύτερα αποτελέσματα από τις ενεργητικές και ευγενικές στρατηγικές της κοινωνικής προσφοράς. Σημαίνει αυτό που κάνουμε και κάναμε πάντα και καλύτερα εμείς οι παιδίατροι, δηλαδή να ψάχνεις ανθρώπους, να τους μιλάς, να τους πείθεις, να επιστρέφεις πίσω για να τους συναντήσεις πάλι και να τους εμβολιάσεις. Ωστόσο, εδώ η υποχρέωση ήταν απαραίτητη επιλογή για να εξασφαλιστεί η επανέναρξη της εργασίας και των κοινωνικών δραστηριοτήτων κι όχι πρωτίστως να τονισθεί η προστασία του άμοιρου ηλικιωμένου της οικογένειας ή του ευπαθή και υπέρβαρου ενήλικα από την εισαγωγή στο νοσοκομείο και την διασωλήνωση. Είναι λοιπόν προφανές ότι αυτές οι επιλογές είναι όλες πολιτικές και έχουν πολύ μικρή σχέση με τα επιστημονικά στοιχεία ακόμη και τον τελευταίο χρόνο, σε αντίθεση με αυτό που συνέβη στη Σουηδία, όπου δεν χρειάζεται να απευθύνονται στους πολίτες με τρόπο υποτιμητικό.
Τι πρέπει λοιπόν να σκέφτονται οι πολίτες όταν οι επιστήμονες επιβάλλουν μέτρα που δημιουργούν κοινωνική σύγκρουση, παρόλο που γνωρίζουν ότι δεν λειτούργησαν ποτέ; Αυτή η πολιτική που οδήγησε στην υποχρέωση εμβολιασμού είναι η γραμμική συνέχεια της στρατηγικής του lockdown, των δρακόντειων μέτρων, των μασκών “εξωτερικού χώρου”, μέτρα που δεν βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία, αλλά στον ηθικισμό και σε μια αυταρχική προσέγγιση που συνεχίζει να αντιμετωπίζει τους πολίτες ως “λειτουργικούς αναλφάβητους”.
Να μας πείσουν λοιπόν ότι τα αδιάκριτα κλεισίματα είναι μόνον καλά από μόνα τους, όχι μόνο γιατί προτείνουν την ιδέα μιας ισχυρής, ικανής κυβέρνησης που έχει την κατάσταση στα χέρια της και που κάνει αυτό που πρέπει να γίνει, όσο επώδυνο κι αν είναι, αλλά κι ότι είναι όντως αποτελεσματικά στον μετριασμό της διασποράς. Και αν τα αποτελέσματά τους είναι μέτρια, μπορούμε πάντα να πούμε ότι, αν δεν είχε γίνει τίποτα, θα ήταν ακόμη χειρότερα. Στην αντίθετη περίπτωση αποτελούν μια ήττα για όλους, πρώτα απ’ όλα για την επιστήμη και την πολιτική, που είναι όλο και λιγότερο αξιόπιστες.
Και τι βρίσκεται στον αντίποδα των lockdown; Οι ιοί που ήταν σε παύση κατά την διάρκεια του lockdown επέστρεψαν και συμπεριφέρονται με απροσδόκητους τρόπους Helen Branswell, STAT, 25 Μαΐου 2022
Δευτέρα 06/06/2022
Μια ερώτηση μιας μητέρας την προηγούμενη εβδομάδα “…κ. Παπαλεξανδρή η augmentin 3 φορες την μερα για το παιδί μου δεν είναι πολύ υψηλή δόση;…”, απαντήθηκε το Σάββατο κατά σύμπτωση και στοχευμένα στην ομιλία της παιδιάτρου κ. Στεργιοπούλου στα πλαίσια του 60ου Πανελλήνιου Παιδιατρικού Συνεδρίου στην Θεσσαλονίκη, με αφορμή την μελέτη των φαρμακοκινητικών/φαρμακοδυναμικών ιδιοτήτων μιας πληθώρας αντιβιοτικών, ώστε γνωρίζοντάς τες μία προς μία a priori να πετυχαίνουμε την μέγιστη βακτηριοκτόνο δράση, με το μικρότερο βιολογικό κόστος. Έτσι λοιπόν, για τις β-λακτάμες θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο μεγαλύτερος ημερήσιος χρόνος (>50%) επαφής ενός β-λακταμικού με τον οργανισμό μας, όταν αυτό δίδεται στάγδην στο 24ωρο i.v., per os στο 8ωρο, στο 6ωρο ή ακόμη και στο 12ωρο, στις ηπιότερες περιπτώσεις, επιτρέπει να έχουμε συγκεντρώσεις στους ιστούς άνω της MIC του αντιβιοτικού, με βελτιωμένο αποτέλεσμα. Παρωχημένες και εδραιωμένες γνώσεις προηγούμενων ετών, ατομικές γνώμες συναδέλφων, φαρμακοποιών ή και συνοδών θα πρέπει πλέον να φιλτράρονται στην έδρα μας, με την χρήση αυτών των μνημονικών καμπύλων φαρμακοκινητικής, όπως μας παρουσιάζουν όμορφα τα παρακάτω ενδιαφέροντα πρόσφατα άρθρα.
Pharmacokinetics, Pharmacodynamics (PK/PD) of Antibiotics: A Reality Check
Τρίτη 31/05/2022
Έκτακτο briefing
Παρότι η χθεσινή ήταν μια κοπιώδης σε φορτο εργασίας ημέρα, ας επανέλθουμε με ζωηρό ενδιαφέρον κι ενθουσιασμό στα πιο πρόσφατα δεδομένα της νέας ηπατίτιδας στα παιδιά και να τονίσουμε ακόμη και τώρα την αξία των εμβολιασμών στις μικρές ηλικίες για τον κοροναϊό με τα υπάρχοντα εμβόλια και να πεισθούμε ακόμη για την ευχερή κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα και την ανάγκη εντοπισμού του κι επιτήρησης των κρουσμάτων, τώρα που χαλαρώνουν τα μέτρα.
Τα περισσότερα από τα 450 κρούσματα ηπατίτιδας που εντοπίστηκαν σε παιδιά (603 για την ακρίβεια, την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία, το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μπορεί να έχουν έναν κοινό παρονομαστή. Αυτός είναι η προηγούμενη έκθεση σε δύο διαφορετικούς ιούς: τον Sars-CoV-2 και έναν αδενοϊό. Μια προγενέστερη πάθηση, δηλαδή, που μπορεί να έχει προκαλέσει υπερβολική ανοσολογική απόκριση στο ήπαρ, σε σημείο να απαιτεί μεταμόσχευση οργάνου σε ορισμένες περιπτώσεις.
Η υπόθεση προκύπτει από ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό “The Lancet Gastroenterology & Hepatology” και υπογράφεται από δύο ειδικούς στον τομέα των αυτοάνοσων νοσημάτων των παιδιών: τον Petter Brodin (καθηγητή παιδιατρικής ανοσολογίας στο Imperial College του Λονδίνου) και τον Moshe Arditi (διευθυντή του ερευνητικού κέντρου παιδιατρικών λοιμώξεων και ανοσολογικών ασθενειών στο Cedars Sinai Medical Center στο Λος Άντζελες). Οι ερευνητές ξεκίνησαν από τις ελάχιστες διαθέσιμες πληροφορίες: την απουσία λοιμώξεων που προκαλούνται από έναν από τους ιούς της ηπατίτιδας Α-Ε και την υψηλή συχνότητα θετικότητας στον αδενοϊό (72%) που παρατηρείται ειδικά μεταξύ ασθενών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μια πτυχή, η τελευταία, που από μόνη της δεν δίνει απάντηση στο «μυστήριο» της αύξησης της ηπατίτιδας που καταγράφεται στα παιδιά σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Αλλά τουλάχιστον αξίζει να ερευνηθεί.
Οι δύο ειδικοί προσπάθησαν να ρίξουν φως στην προέλευση αυτού του προβλήματος υγείας συγκεντρώνοντας τα δεδομένα της θετικότητας στον αδενοϊό και αυτά του Sars-CoV-2. Οι ελάχιστες διαθέσιμες πληροφορίες μέχρι στιγμής -όπως αυτές από το Ισραήλ- αποκάλυψαν ότι μεγάλος αριθμός παιδιών που πάλευαν με ηπατίτιδα είχαν εισέλθει στο νοσοκομείο με θετικό στυλεό ή ότι είχαν μολυνθεί από τον κορωναϊό τους προηγούμενους δύο μήνες. Εξ ου και η υπόθεση: η επιμονή του Sars-CoV-2 στο γαστρεντερικό σωλήνα των παιδιών θα μπορούσε να προκαλέσει οξεία φλεγμονή του ήπατος; Μια όχι ασυνήθιστη πτυχή που, όπως περιγράφεται σε αυτή την μελέτη που δημοσιεύτηκε στο “The Journal of Clinical Investigation”, θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρατεταμένη απελευθέρωση ιικών σωματιδίων στο έντερο (τονιζαμε βιβλιογραφικά απο την αρχή ότι ειναι πιο αξιόπιστη η pcr από το ορθό στα παιδιά). Ανάμεσα σε αυτά τα σωματίδια, σύμφωνα με τους δύο ειδικούς, θα υπάρχει ένα «υπεραντιγόνο», δηλαδή μια πρωτεΐνη ή μέρος αυτής έναντι της οποίας το ανοσοποιητικό μας σύστημα αντιδρά με υπερβολικό και δυσανάλογο τρόπο. Αυτή η υπόθεση είχε ήδη προωθηθεί για να εξηγήσει τις περιπτώσεις πολυσυστημικού φλεγμονώδους συνδρόμου (Mis-C) που καταγράφηκαν σε ορισμένα παιδιά που είχαν μολυνθεί από τον κοροναϊό. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η λοίμωξη από αδενοϊό – αρκετά συχνή στα ανοσοκατασταλμένα παιδιά, ακόμα κι αν από μόνη της δεν έχει αποδειχθεί ποτέ έως τώρα ότι μπορεί να προκαλέσει ηπατίτιδα, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες – προκαλεί υπερευαισθησία σε αυτά τα υπεραντιγόνα, σύμφωνα με όσα υποστήριξαν οι Brodin και Arditi θα ήταν επομένως ο «πυροκροτητής» της ηπατίτιδας σε παιδιά που μολύνθηκαν πρόσφατα με Sars-CoV-2. Μια υπόθεση που, εάν επιβεβαιωθεί, θα έδινε περαιτέρω υπόσταση στην αποτελεσματικότητα της προφύλαξης μέσω των εμβολιασμών ακόμη και στους νεότερους. Και πρέπει να ληφθεί υπόψη ακόμη περισσότερο για μια χώρα όπως την Ελλάδα, στην οποία η συμμετοχή στην εκστρατεία εμβολιασμού, που απευθύνεται σε παιδιά (5-11 ετών), συνεχίζει να καταγράφει πολύ χαμηλούς αριθμούς.
Στην τρέχουσα κατάσταση – συμπεραίνουν οι δύο ειδικοί – προτείνεται σε παιδιά που παλεύουν με οξεία ηπατίτιδα, να ελέγχονται για επιμονή του Sars-CoV-2 στα κόπρανα και την πιθανή παρουσία υψηλής ιντερφερόνης-γάμμα. Η ταυτόχρονη παρουσία αυτών των δύο παραγόντων θα μπορούσε να είναι ο δείκτης της παρουσίας αυτού του υπεραντιγόνου, σε παιδιά που έχουν ήδη εκτεθεί σε αδενοϊό. Μπροστά σε αυτά τα στοιχεία – είναι η τελική σύσταση – θα πρέπει να εξετασθεί η υπόθεση της θεραπείας αυτών των ασθενών με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Δευτέρα 30/05/2022
Τα παιδιά με δρεπανοκυτταρική αναιμία κινδυνεύουν να αναπτύξουν διεισδυτικές βακτηριακές λοιμώξεις από βακτήρια με κάψα. Ωστόσο, υπάρχουν λίγες μελέτες μεγάλης κλίμακας που να παρέχουν πληροφορίες της επιδημιολογίας σε αυτό το πλαίσιο, που επιτρέπουν την βελτιστοποίηση της εμπειρικής αντιβιοτικής θεραπείας κατά την διάρκεια εμπύρετων επεισοδίων και υποστηρίζουν στοχευμένα προγράμματα ανοσοποίησης.
Οι Yee και συνεργάτες διεξήγαγαν μια ενδιαφέρουσα αναδρομική μελέτη σε παιδιά (<18 ετών) με δρεπανοκυτταρική αναιμία που παρακολουθήθηκαν στο Children’s Healthcare of Atlanta στην Ατλάντα της Τζόρτζια των Η.Π.Α., για μια περίοδο 10 ετών, από το 2010 έως το 2019. Από το σύνολο των 3624 ασθενών, 2694 (74,3%) ήταν παιδιά και 19.902 καλλιέργειες αίματος πληρούσαν τα κριτήρια συμπερίληψης. Εξαιρουμένης της πιθανής επιμόλυνσης και των επαναλαμβανόμενων αιμοκαλλιεργειών, αναλύθηκαν 156 επεισόδια μικροβιαιμίας (1,0%) για 144 ασθενείς. Η βακτηριαιμία ήταν πιο συχνή σε ασθενείς με γονότυπο SS αιμοσφαιρίνης ή S-beta-0 θαλασσαιμίας (εφάμιλλη της ομόζυγης δρεπάνωσης) από ό,τι σε ασθενείς με SC αιμοσφαιρίνη ή S-beta-+ θαλασσαιμία και σε ασθενείς σε θεραπεία χρόνιας μετάγγισης. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, η θεραπεία με υδροξυουρία ήταν προστατευτική. Η μέση ετήσια επίπτωση βακτηριαιμίας ήταν 0,89 ανά 100 ανθρωπο-έτη, με ποσοστό επίπτωσης για παιδιά <5 ετών 1,42 ανά 100 ανθρωπο-έτη σε σύγκριση με 0,78 ανά 100 ανθρωπο-έτη σε παιδιά ≥5 ετών. Το πιο συχνά απομονωμένο παθογόνο ήταν ο S. pneumoniae (16%), ακολουθούμενο από τους σταφυλόκοκκους και άλλους στρεπτόκοκκους. Το 48% των απομονωθέντων πνευμονιόκοκκων ανήκε σε ορότυπους που περιλαμβάνονται στο 23-δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο, ενώ κανένας δυστυχώς δεν συμπεριλήφθηκε στο 13-δύναμο συζευγμένο εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο (PCV-13). Όλοι ήταν ευαίσθητοι στην κεφτριαξόνη. Από τους επικρατέστερους Gram-αρνητικούς μικροοργανισμούς ξεχωρίζουν οι E. coli (9%), η Bordetella holmesii (7,7%), ο H. influenzae (7,1%) και η Salmonella (6,4%).
Αυτά τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την σημασία του εμβολιασμού κατά του πνευμονιόκοκκου σε ασθενείς με δρεπανοκυτταρική αναιμία, ειδικά υπό το φως της πρόσφατης ανάπτυξης των συζευγμένων εμβολίων PCV-15 και PCV-20.
Bloodstream Infections in Children with Sickle Cell Disease
Στις Ηνωμένες Πολιτείες η κατάσταση με την καταγραφή της υπέρτασης στην αναπτυξιακή ηλικία είναι απογοητευτική. Ουσιαστικά στα 14.000 παιδιά που μελετήθηκαν στο 26% αυτών που ανήκαν στην ομάδα της τεκμηριωμένης υπέρτασης είχε προηγουμένως καταγραφεί μια τέτοια διάγνωση στα αρχεία τους. Δυστυχώς σε αυτά τα παιδιά δεν υπήρξε ποτέ follow-up. Η αρτηριακή πίεση πρέπει να μετριέται δύο φορές, με 5 λεπτά καθυστέρηση. Αν υπάρχει υπέρταση είναι απαραίτητο να μετρηθεί και στα κάτω άκρα, γιατί αν η πίεση είναι πολύ χαμηλότερη στο κάτω άκρο πρέπει να σκεφτεί κανείς την στένωση του ισθμού της αορτής. Στο 2% των παιδιών που μελετήθηκαν είχαν προηγουμένως σεβαστεί όλες τις παραμέτρους για να την αξιολογήσουν. Το 46% είχε λάβει προτάσεις για αλλαγή του τρόπου ζωής, αλλά σε κανένα δεν είχε δοθεί σύσταση που περιελάμβανε και το υπερηχογράφημα των νεφρών.
Pediatrician Adherence to Guidelines for Diagnosis and Management of High Blood Pressure
Δευτέρα 23/05/2022
Εάν ένα παιδί καεί, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να βάλετε το καμένο μέλος κάτω από το κρύο νερό για είκοσι λεπτά. Αυτή η πρακτική μειώνει όλα τα φαινόμενα που σχετίζονται με τα εγκαύματα (την μετάδοση της βλάβης στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος, τις μεταμοσχεύσεις δέρματος, τις παρεμβάσεις γενικότερα). Το πράττουν το παραπάνω οι γονείς; Σε καμμία περίπτωση. Κι αυτό επειδή βιάζονται να πάνε στο νοσοκομείο. Αντίθετα είναι απαραίτητο να διατηρείται το καμένο μέλος του παιδιού κάτω από το κρύο νερό, ακόμη και κατά τη μεταφορά του προς το νοσοκομείο, για τουλάχιστον είκοσι λεπτά πριν από τις πρώτες ιατρικές παρεμβάσεις.
Στους ενήλικες, το λιπώδες ήπαρ μπορεί να εντοπισθεί με την αξιολόγηση του δείκτη HOMA–IR (homeostasis model assessment of insulin resistance). Για τους παιδιάτρους αυτός ο όρος μπορεί να φαίνεται δυσνόητος, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν πολύ εύκολο υπολογισμό, γιατί είναι το γινόμενο της γλυκαιμίας με την ινσουλιναιμία νηστείας, διαιρεμένο με το 405 ή το 22,5 (ανάλογα με το αν χρησιμοποιείτε τις μονάδες μέτρησης mg/dl ή mmol/l, αντίστοιχα). Όταν ο δείκτης HOMA-IR είναι υψηλότερος από 2,6 πρέπει να αρχίσετε να ανησυχείτε.
Use of HOMA-IR to diagnose non-alcoholic fatty liver disease
Οι μελετητές της παρακάτω ενδιαφέρουσας πρόσφατης μελέτης δημοσιευμένης στο Journal of Pediatrics, πήγαν να δουν αν-αντ ‘αυτού-ένας άλλος δείκτης, που είναι το γινόμενο της τιμής των τριγλυκεριδίων με την γλυκόζη και η δημιουργία του λογαρίθμου του και η διαίρεσή του με το 2, μας έδιδε περισσότερες πληροφορίες. Γράφουν, λοιπόν, οι ερευνητές πως αν διορθώσω και με τον ΔΜΣ ή με την περίμετρο της κοιλιάς, αυτός είναι πιο αξιόπιστος σαν δείκτης. Σε αυτή την περίπτωση το ήπαρ ορίζεται λιπώδες με τιμές γλουταμινικής πυροσταφυλικης τρανσαμινασης ALT≥26 (καλά διαβάσατε!!) για τους άνδρες και ≥22 για τις γυναίκες. Τι κάνουμε στην κλινική πράξη; Μετρούμε ουσιαστικά την ALT, προσθέτουμε τον δείκτη HOMA και τον διορθωμένο με την κοιλιακή περιφέρεια δείκτη τριγλυκεριδίων-γλυκόζης (και ότι η περίμετρος πρέπει να είναι φυσιολογικά μικρότερη από το μισό του ύψους) και υπολογίζουμε από πίνακες τον κίνδυνο για λιπώδη διήθηση του ήπατος, πριν να προβούμε σε ειδικό απεικονιστικό έλεγχο.
Παιδάκια, διαβάζουμε, δεν καθόμαστε, δεν επιτρέπουμε στην καθημερινή ρουτίνα να μας κουράσει. Αφιερώνουμε χρόνο και στην συνεχιζόμενη επιμόρφωση μας, κι όπως λέμε “ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη” ενημερωνόμαστε πάνω στα πιο σύγχρονα δεδομένα της ειδικότητας μας, πριν προχωρήσουμε αλλιώς στην χρήση παρωχημένων γνώσεων.
Δευτέρα 16/05/2022
Αν έχετε ένα μεγάλο παιδί με κνησμό στο οποίο υποπτεύεστε ότι έχει ψώρα, στο βρέφος αντίθετα σκέπτεστε πιο συχνά την ατοπική δερματίτιδα και μπορεί όντως να υπάρχει ψώρα που προκαλεί κνησμό, που τονίζεται κι από άλλα άτομα της οικογένειας. Αν έχετε δερματοσκόπιο στο ιατρείο σας μπορείτε να δείτε την σήραγγα που κάνει το άκαρι. Πρέπει να ψάξετε για αυτό το σημείο στο δέρμα, αυτό το τρίγωνο δηλαδή που ορίζεται από το σύμβολο των πτερυγίων των αεροπορικών γραμμών Δέλτα (“delta airlines wing” sign) και που αντιστοιχεί στην κεφαλή και στα πρόσθια άκρα του παράσιτου της ψώρας.
Scabies in a 4-week-old baby boy, a diagnostic challenge
Οι μικροεπενδύσεις στην επιχείρηση ενός παιδιατρικού ιατρείου (πχ και δερματοσκόπιο, λυχνια του Wood κ.α.) βοηθούν να φεύγει η διάγνωση από την πόρτα του δικού μας εξεταστηρίου.
Δευτέρα 09/05/2022
Στο παρακάτω ενδιαφέρον πείραμα δημοσιευμένο πρόσφατα στο BMJ μια παιδίατρος εξετάζει με μάσκα το βρέφος, προσπαθεί να προκαλέσει το χαμόγελό του με τα μάτια της και δεν μπορεί να λάβει απάντηση. Το χαμόγελο ενός μωρού μετά τον δεύτερο μήνα είναι πολύ σημαντικό και θεωρείται ορόσημο στην ανάπτυξή του. Εάν μετά τον τρίτο μήνα αυτό το μωρό δεν θα της χαμογελάσει, είτε δεν βλέπει είτε έχει προβλήματα με την κοινωνική αλληλεπίδραση ή διαφορετικά έχει προβλήματα επικοινωνίας. Για την ώρα η παιδίατρος, σωστά, ρωτά τους γονείς αν αυτό το παιδί τους χαμογελάει, αποτραβιέται, ο γονέας χαμηλώνει την μάσκα και το παιδί επιστρέφει ένα πλατύ χαμόγελο, κάθεται ήσυχη και βασικά τους εξηγεί ότι τα παιδιά ενδιαφέρονται κυρίως για την στοματική έκφραση. Είναι σημαντικό λοιπόν αυτά τα παιδιά σε αυτή την ηλικία να βλέπουν προφανώς το στόμα των γονιών τους.
Facemasks during COVID-19 and the importance of smiles in developmental assessment
Συνάδελφοι, διαβάζουμε, γράφουμε, ανακοινώνουμε, παρακολουθούμε συνέδρια, δεν αφήνουμε την εργασιακή ρουτίνα και τις λοιπές υποχρεώσεις (επιχειρηματικές, οικογενειακές) να μας παρασύρουν στην αμετοχικότητα.
Δευτέρα 02/05/2022
1. Συνεχίζοντας την καθ’ ημάς εβδομαδιαία βιβλιογραφική ενημέρωση, εάν ζούσε σήμερα ο καθηγητής Δημήτρης Τριχόπουλος, θα μας γύριζε πίσω στα πανεπιστημιακά έδρανα, να εκπαιδευτούμε εκ νέου στην Βασική Επιδημιολογία και στην Υγιεινή, αντί να προεξοφλούμε και να διαδίδουμε και στα μέσα ενημέρωσης με τόση ευκολία τα πιθανά αίτια του αρχόμενου κύματος ηπατίτιδων στα παιδιά, άγνωστης ακόμη αιτιολογίας, ενώ βρισκόμαστε ακόμη στο επίπεδο της περιγραφικής επιδημιολογίας και της αντιμετώπισης, με την κλασσική θεραπευτική, της σειράς περιπτώσεων (case series), φτωχών σε αριθμό, παγκοσμίως, και χωρίς καμία σύγκριση με μάρτυρες (υγιείς ή νοσηλευόμενους).
Μια κλινική σειρά είναι ΕΝΑΣ τύπος ιατρικής ερευνητικής μελέτης που παρακολουθεί άτομα με γνωστό κοινό κλινικό αποτέλεσμα. Οι σειρές περιπτώσεων μπορεί να είναι διαδοχικές ή μη διαδοχικές, ανάλογα με το αν συμπεριλήφθηκαν όλες οι περιπτώσεις που παρουσιάζονται στους συγγραφείς κατά την διάρκεια μιας περιόδου ή μόνο μια επιλογή. Όταν περιλαμβάνονται πληροφορίες για περισσότερους από τρεις ασθενείς η σειρά περιπτώσεων θεωρείται ότι είναι μια συστηματική έρευνα που έχει σχεδιασθεί για να συνεισφέρει σε μία γενικευμένη γνώση (δηλαδή έρευνα) και επομένως απαιτείται υποβολή σε ένα τοπικό ή εθνικό θεσμικό συμβούλιο αναθεώρησης (IRB). Οι σειρές περιπτώσεων συνήθως περιέχουν δημογραφικές πληροφορίες για τους ασθενείς, για παράδειγμα, την ηλικία, το φύλο, την εθνική καταγωγή κ.ο.κ. Οι σειρές περιπτώσεων έχουν το σχεδιασμό μίας απλής περιγραφικής μελέτης.
Σε αντίθεση με τις μελέτες που χρησιμοποιούν αναλυτικό σχεδιασμό (π.χ. μελέτες κοόρτης, μελέτες περιπτώσεων-ελέγχου ή τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές), οι σειρές περιπτώσεων δεν περιλαμβάνουν, από μόνες τους εγγενώς τον έλεγχο των υποθέσεων για την αναζήτηση στοιχείων αιτίας και αποτελέσματος (αν και μερικές φορές πραγματοποιούνται αναλύσεις μόνο για περιπτώσεις στην γενετική επιδημιολογία για την διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ έκθεσης και γονότυπου). Έτσι λοιπόν, οι σειρές περιπτώσεων είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην μεροληψία (bias). Για παράδειγμα, μελέτες που αναφέρουν μια σειρά ασθενών με μια συγκεκριμένη ασθένεια ή/και μια ύποπτη συνδεδεμένη έκθεση αντλούν τους ασθενείς τους από έναν συγκεκριμένο πληθυσμό (όπως ένα νοσοκομείο ή μια κλινική) που μπορεί να μην αντιπροσωπεύουν κατάλληλα τον ευρύτερο πληθυσμό.
Η εσωτερική εγκυρότητα των μελετών σειρών περιπτώσεων είναι συνήθως πολύ χαμηλή, λόγω της έλλειψης ομάδας σύγκρισης που εκτίθεται στην ίδια σειρά μεταβλητών. Για παράδειγμα, τα αποτελέσματα που παρατηρούνται σε ένα κλινικό φαινόμενο, όπως αυτό που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες, μπορεί να οφείλονται, πλην του εξακριβωμένου αδενοϊού, πλήρως ή εν μέρει σε παρεμβαλλόμενες επιδράσεις όπως η προηγούμενη χορήγηση αντιπυρετικών φαρμάκων επί πυρετού (ιδία βουλήσει ή κατόπιν ιατρικής συμβουλής), το φαινόμενο Hawthorne, το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα, τα αποτελέσματα του χρόνου, τα αποτελέσματα της κλινικής πρακτικής στην κοινότητα το προηγούμενο διάστημα ή το φαινόμενο της φυσικής πορείας μίας νόσου. Ο υπολογισμός της διαφοράς στα αποτελέσματα μεταξύ δύο ομάδων θεραπείας/παρέμβασης που υποτίθεται ότι εκτίθενται σε μια πολύ παρόμοια σειρά τέτοιων επιδράσεων επιτρέπει την εξάλειψη των επιπτώσεων αυτών των ενδιάμεσων μεταβλητών. Ως εκ τούτου, μόνο η παρουσία μιας ομάδας σύγκρισης, η οποία δεν αποτελεί χαρακτηριστικό των μελετών σειρών περιπτώσεων, θα επιτρέψει μια έγκυρη εκτίμηση της πραγματικότητας. Αυτό μας παρουσιάζει και η παρακάτω τεχνική μελέτη των Βρετανών, στην οποία όλες οι συγκριτικές επιδημιολογικές μελέτες είναι ακόμη υπό εξέλιξη (underway).
Investigation into acute hepatitis of unknown aetiology in children in England
2. Ο αντίχειρας δίκην σκανδάλης στην παιδιατρική πρακτική πολύ συχνά θα μας οδηγήσει στον έλεγχο για βλεννοπολυσακχαρίδωση.
Presentation and aetiology of paediatric trigger finger: a systematic review
Δευτέρα 25/04/2022
“…ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός. ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων…” (Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 10, Ι, στιχ. 11), κοντολογίς εγώ είμαι ο ποιμένας ο καλός και ο πονετικός. Ο ποιμένας ο καλός και την ζωήν του ακόμα θυσιάζει δια να προφυλάξη τα πρόβατα από κάθε κίνδυνον. Και πόσο επίκαιρος είναι τούτος ο στίχος για όλους εμάς τους γονείς, που πρέπει να είμαστε για πάντα τα ασφαλή λιμάνια για τα παιδιά μας.
Καλή Ανάσταση, Καλό Πάσχα αγαπητοί συνάδελφοι με μία σύντομη βιβλιογραφική ανάπαυλα.
Δευτέρα 18/04/2022
Το σύνδρομο του Munchausen δια αντιπροσώπου ορίζεται ως μια μορφή παιδικής κακοποίησης, που χαρακτηρίζεται από την συνεχή επαγωγή συμπτωμάτων από τους γονείς και την συνακόλουθη αναζήτηση ιατρικής συμβουλής, διαγνωστικών εξετάσεων και θεραπειών. Τα συμπτώματα και τα σημεία στο παιδί μπορεί όχι απλώς μόνο να τα εφευρίσκουν οι γονείς του, αλλά στις πιο σοβαρές περιπτώσεις πραγματικά να τα προκαλούν οι ίδιοι. Η πραγματική επίπτωση του προβλήματος δεν είναι γνωστή, αλλά από τότε που ο Meadow, το 1977, περιέγραψε για πρώτη φορά την κλινική φύση του προβλήματος και εργάσθηκε για να επιστήσει την προσοχή των παιδιάτρων σχετικά με την σοβαρότητα αυτών των περιπτώσεων (σοβαρή κοινωνικο-οικογενειακή δυσπροσαρμογή και σοβαρή ψυχοπαθολογία των γονέων, με κίνδυνο θανάτου για το παιδί τους τουλάχιστον 10% μεγαλύτερο πριν αναγνωρισθεί το πρόβλημα), οι αναφορές γίνονται όλο και περισσότερο συχνές και κυρίως αφορούν τα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών. Η φαντασίωση των γονιών στο να επάγουν το πρόβλημα υγείας του παιδιού τους υπερβαίνει την πιθανότητα ισχύος μιας ταξινόμησης και ενός ορισμού συγκεκριμένων ασθενειών, επειδή τα σημεία και τα συμπτώματα που επάγονται αναπαράγουν πιστά αυτές τις ασθένειες, που πολύ συχνά είναι ήδη γνωστές στους ίδιους τους γονείς.
Στο παρακάτω ενδιαφέρον άρθρο από το περιοδικό Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας και Διατροφής, από το μακρυνό 2000, συνοψίζονται οι αναφορές ολόκληρης της έως τότε βιβλιογραφίας, που σχετίζονται με το πρόβλημα αλλά και με το ίδιο το συνδρόμο Munchausen δια αντιπροσώπου, που απασχολεί ως μέρος και την παιδιατρική γαστρεντερολογία. Εκεί την μερίδα του λέοντος καταλαμβάνει η χρόνια διάρροια, που συχνά προκαλείται με καθαρτικά (διαγιγνώσκεται με την χρωματογραφία κοπράνων και ούρων) ή με την απλή αραίωση των κοπράνων με νερό (αξιολόγηση της osmolarity) ή την αναφερόμενη και μη αληθή διάρροια. Αλλά σημαντικός αριθμός υποθέσεων αφορά περιπτώσεις τροφικής αλλεργίας (μέσω περιττών υποαλλεργικών δίαιτων ή με πρόκληση συμπτωμάτων από την χορήγηση της τροφής στην οποία το παιδί είναι αλλεργικό!). Στην περίπτωση της αιματεμεσης (προσθήκη αλλογενούς αίματος στον εμετό, ανιχνεύσιμου με δοκιμασίες διασταύρωσης) ή στις χειρότερες περιπτώσεις εισαγωγή ξένων σωμάτων στον οισοφάγο ή χρήση καυστικών ουσιών. Οι περιπτώσεις ειλεού θα πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκονται από την κυστική ίνωση (λίπη στα κόπρανα, μη φυσιολογική δοκιμασία ιδρώτα). Η σηψαιμία από προκλητή βλάβη σε κεντρικό ή περιφερικό καθετήρα. Η χρήση στυπτικων φαρμάκων που προσομοιάζουν στον ειλεό. Όλες αυτές οι εν δυνάμει περιπτώσεις παιδιών που θα υποβληθούν σε ακραίες επεμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις μας αποδεικνύουν το πόσο προσεκτικοί οφείλουμε να είμαστε στην ερμηνεία του κλινικού ιστορικού και των εξετάσεων, καθώς πολλές περιπτώσεις έχουν εξαπατήσει τον ειδικό επί μακρόν, ενώ μια «κριτική» ανάλυση του κλινικού προβλήματος μπορεί να οδηγήσει στον σωστό δρόμο και να σωθεί το παιδί από τον περιττό πόνο.
Manifestations of Munchausen Syndrome by Proxy in Pediatric Gastroenterology
Δευτέρα 11/04/2022
“Πόλεμος στην Ουκρανία και ενδείξεις του ECDC για την διαχείριση της υγείας των προσφύγων”
Δηλώθηκε πως θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα με εμβόλια κατά του covid, της πολιομυελίτιδας και της ιλαράς. Όσοι φτάνουν από την Ουκρανία, ειδικά τα παιδιά, μπορεί να είναι πιο ευάλωτα σε ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβόλια και η πολιομυελίτιδα και η ιλαρά θα πρέπει να θεωρούνται ασθένειες προτεραιότητας για παρακολούθηση και επιτήρηση. Θα πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στον Covid, δεδομένου ότι το ποσοστό εμβολιασμού στην Ουκρανία είναι πολύ κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ (<75%).
Εν αναμονη της μεταφρασης και των εγγράφων που αποδεικνύουν τον εμβολιασμό των ταλαιπωρημένων αυτών παιδιών, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε διάφορες μεταδοτικές ασθένειες ως μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την παροχή της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι σκόπιμο να καθιερωθεί η λεγόμενη συνδρομική επιτήρηση για να επιτραπεί η ταχεία ανίχνευση ασθενειών υψηλής προτεραιότητας (ιλαράς, covid, AIDS, φυματίωσης, πολιομυελίτιδας).
Συγκεκριμένα η φυματίωση (ΤΒ) παραμένει μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας και μεταδοτική ασθένεια προτεραιότητας στην Ουκρανία. Η χώρα ανέφερε τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων φυματίωσης, με συχνότητα 65 περιπτώσεων ανά 100.000 και ποσοστό θανάτων 7,3 θανάτων ανά 100.000. Η Ουκρανία είναι μία από τις 10 χώρες παγκοσμίως με την υψηλότερη επιβάρυνση ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης (MDR-TB) και το 2019 ανέφερε το 27% της MDR-TB μεταξύ των νέων περιπτώσεων. Έχει επίσης τον δεύτερο υψηλότερο επιπολασμό TB επί εδάφους HIV.
Ο HIV παραμένει πρόβλημα δημόσιας υγείας στην Ουκρανία. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση επιτήρησης του HIV για το 2021 στην Ευρώπη, με βάση τα δεδομένα του 2020, η Ουκρανία ανέφερε 15.658 νέες διαγνώσεις HIV. Το 2020, το ποσοστό διάγνωσης HIV για την Ουκρανία ήταν το δεύτερο υψηλότερο στην ευρωπαϊκή περιοχή σύμφωνα με τον ΠΟΥ: 37,5 ανά 100.000 πληθυσμού σε σύγκριση με το ποσοστό της ΕΕ που ήταν 3,3 ανά 100.000 πληθυσμού. Το 2020, υπολογίστηκε ότι 257.000 άνθρωποι ζούσαν με HIV στην Ουκρανία. Το 2020, υπολογίστηκε ότι 146.000 από αυτούς που ζούσαν με HIV στην Ουκρανία λάμβαναν αντιρετροϊκά φάρμακα (57% κάλυψη θεραπείας). Η κάλυψη της θεραπείας στην ΕΕ υπολογίζεται σε 82%.
Υπό το πρίσμα όλων αυτών, για το ECDC η διασφάλιση της συνέχειας των τακτικών εμβολιασμών και η αντιμετώπιση κενών σε προηγούμενα ιστορικά εμβολιασμού, αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της υποστήριξης της δημόσιας υγείας που απαιτείται για τα εκτοπισμένα άτομα. Η κατάσταση εμβολιασμού των εκτοπισμένων θα πρέπει να αξιολογηθεί με τη χρήση των διαθέσιμων τεκμηρίων, φυσικών ή ηλεκτρονικών. Για τον εμβολιασμό κατά του Covid, πρέπει να σημειωθεί ότι η Ουκρανία έχει ενταχθεί στο σύστημα ψηφιακού πιστοποιητικού Covid της ΕΕ.
Δευτέρα 04/04/2022
Η μέτρηση της θερμοκρασίας σε όλες τις τακτικές παιδιατρικές επισκέψεις σε εμφανώς υγιή παιδιά ενεργοποιεί περισσότερο την συνταγογράφηση αντιβιοτικών και λιγότερο αιματολογικών εξετάσεων σε σύγκριση με την μη καθιερωμένη πρακτική. Οι τακτικοί έλεγχοι θερμοκρασίας ανιχνεύουν επίσης τυχαίο πυρετό, οδηγώντας σε περισσότερες παρεμβάσεις και αναβολή εμβολιασμού. Αυτά ήταν τα κύρια ευρήματα μιας ανάλυσης δεδομένων από επισκέψεις σε υγιή παιδιά σε ένα δίκτυο 24 ιδιωτικών ιατρείων πρωτοβάθμιας φροντίδας στην Καλιφόρνια.
Τα αντιβιοτικά συνταγογραφούνταν λίγο πιο συχνά στα ιατρεία που μετρούσαν την θερμοκρασία τακτικά παρά περιστασιακά (1,7% έναντι 1,4%). Ωστόσο, οι πιθανότητες λήψης διαγνωστικών εξετάσεων, όπως της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, των ταχειών δοκιμών γρίπης ή στρεπτόκοκκου ή της καλλιέργειας ούρων, ήταν χαμηλότερες στην ρουτίνα από τα ιατρεία με τις περιστασιακές μετρήσεις (1,3% έναντι 1,4%).
Οι συγγραφείς σημείωσαν ότι αν και τα ευρήματα έδειξαν χαμηλό συνολικό ποσοστό τυχαίας ανίχνευσης πυρετού, αυτό μπορεί να προκαλέσει υπερβολική χρήση πόρων υγειονομικής περίθαλψης και περιττή αναβολή εμβολίων. Ως εκ τούτου, η πρακτική της τακτικής μέτρησης της θερμοκρασίας σε επισκέψεις σε παιδιά αξίζει να λάβει υπόψη επιπλέον την ζημία έναντι των οφελών.
Frequency and consequences of routine temperature measurement at well-child visits
Δευτέρα 28/03/2022
Το σύνδρομο Sweet στα βρέφη και στα παιδιά (μια όχι και τόσο “γλυκιά” διάγνωση) είναι μια σοβαρή αιτία για την οποία οφείλουμε να εξετασουμε τον ασθενη μας από κοντά και να μην αρκεστουμε σε τηλεφωνικές οδηγίες ύστερα από την αποστολή μίας απλης φωτογραφίας απο τα μεσα κοινωνικής δικτύωσης και για μία οξεία δερματίτιδα που προσομοιάζει στο χρόνιο έκζεμα.
Και πολλές φορές μέσα από την αναμόχλευση του πρόσφατου ατομικού ιστορικού προκύπτει μια κοντινή πυρετική κίνηση και λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, από το οικογενειακό ιστορικό, αν πρόκειται για μικρό βρέφος, ιστορικό λύκου στην μητέρα, έπειτα ο αιματολογικός έλεγχος θα αναδείξει λευκοκυττάρωση-ουδετεροφιλία και ενίοτε αύξηση των αυτοαντισωμάτων του λύκου μέσω της μεταφοράς τους από τον πλακούντα στον ασθενή κι η ακόλουθη παραπομπή στον δερματολόγο κι η βιοψία δέρματος να αναδείξει διήθηση του χόριου με ουδετερόφιλα.
